Class 3

Punjab State Board PSEB 3rd Class Punjabi Book Solutions Chapter 15 ਮੱਕੜੀ ਦੀ ਹਿੰਮਤ Textbook Exercise Questions, and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Punjabi Chapter 15 ਮੱਕੜੀ ਦੀ ਹਿੰਮਤ

Punjabi Guide for Class 3 PSEB ਮੱਕੜੀ ਦੀ ਹਿੰਮਤ Textbook Questions and Answers

( ਪਾਠ-ਅਭਿਆਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ )
(i) ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਮੱਕੜੀ ਆਪਣੀ ਮੰਜ਼ਲ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਕੀ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਆਪਣੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਜਾ ਕੇ ਰਾਜੇ ਨੇ ਕੀ ਕੀਤਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਮੁੜ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਰਾਜੇ ਨੇ ਕਾਮਯਾਬੀ ਦਾ ਸਬਕ ਕਿਸ ਤੋਂ ਸਿੱਖਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਮੱਕੜੀ ਤੋਂ ।

(ii) ਬਹੁਤ ਸੰਖੇਪ ਉੱਤਰ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਠੀਕ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ ਸਹੀ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :

(i) ਪਰਜਾ ਰਾਜੇ ਦਾ ਕੀ ਕਰਦੀ ਸੀ ?
ਗੁੱਸਾ
ਪਿਆਰ
ਸਤਿਕਾਰ
ਉੱਤਰ-
ਸਤਿਕਾਰ

(ii) ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਰਾਜਾ ਕਿੱਥੇ ਰਹਿਣ ਲੱਗਾ ?
ਦਰੱਖ਼ਤ
ਝਾੜੀਆਂ
ਗੁਫਾ
ਉੱਪਰ
ਵਿੱਚ
ਵਿੱਚ
ਉੱਤਰ-
ਗੁਫਾ ਵਿੱਚ

(iii) ਰਾਜੇ ਦਾ ਉਤਸ਼ਾਹ ਕਿਸ ਨੇ ਵਧਾਇਆ ? .
ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੇ
ਸ਼ੇਰ ਨੇ
ਮੱਕੜੀ ਨੇ
ਉੱਤਰ-
ਮੱਕੜੀ ਨੇ |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਠੀਕ ਸ਼ਬਦ ਚੁਣ ਕੇ ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ :

(ੳ) ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਮੱਕੜੀ ਨਾਲ ……… ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ । (ਹਮਦਰਦੀ, ਨਫ਼ਰਤ)
ਉੱਤਰ-
ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਮੱਕੜੀ ਨਾਲ ਹਮਦਰਦੀ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ ।

(ਆ) ਰਾਜੇ ਦੀਆਂ ਫ਼ੌਜਾਂ ਬਹੁਤ ……… ਨਾਲ ਲੜੀਆਂ । (ਬਹਾਦਰੀ, ਬੇਸਮਝੀ)
ਉੱਤਰ-
ਰਾਜੇ ਦੀਆਂ ਫ਼ੌਜਾਂ ਬਹੁਤ ਬਹਾਦਰੀ ਨਾਲ ਤੋਂ ਲੜੀਆਂ ।

(ੲ) ਮੱਕੜੀ ਦੀ …………………………… ਦੇਖ ਕੇ ਰਾਜਾ ਬਹੁਤ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੋਇਆ। (ਹਿੰਮਤ, ਚਤੁਰਾਈ)
ਉੱਤਰ-
ਮੱਕੜੀ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਦੇਖ ਕੇ ਰਾਜਾ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹੋਇਆ ।

(ਸ) ਹੁਣ ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਮੁੜ ……… ਹੋਇਆ । (ਹੌਸਲਾ, ਫ਼ਿਕਰ)
ਉੱਤਰ-
ਹੁਣ ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਮੁੜ ਹੌਸਲਾ ਹੋਇਆ।

(ਹ) ਅੰਤ ਨੂੰ ਰਾਜੇ ਦੀ ……… ਹੋਈ ! (ਹਾਰ, ਜਿੱਤ)
ਉੱਤਰ-
ਅੰਤ ਨੂੰ ਰਾਜੇ ਦੀ ਜਿੱਤ ਹੋਈ !

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਰਾਜਾ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੀਆਂ ਫ਼ੌਜਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਕਿੱਥੇ ਰਹਿਣ ਲੱਗਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਜੰਗਲ ਦੀ ਇਕ ਗੁਫਾ ਵਿਚ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਰਾਜੇ ਨੇ ਗੁਫਾ ਵਿਚ ਕਿਸ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਰਾਜੇ ਨੇ ਗੁਫਾ ਵਿੱਚ ਇਕ ਮੱਕੜੀ ਦੇਖੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਮੱਕੜੀ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਕੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਕੰਧ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਅੰਤ ਵਿਚ ਮੱਕੜੀ ਕਿੱਥੋਂ ਤਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ?
ਉੱਤਰ-
ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਮੱਕੜੀ ਆਪਣੇ ਜਾਲ ਤਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਾਕਾਂ ਵਿਚ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ :
ਪਰਜਾ, ਸਤਿਕਾਰ, ਹਮਲਾ, ਬਹਾਦਰੀ, ਗੁਫ਼ਾ, ਕੰਧ, ਹਮਦਰਦੀ, ਫੁਰਨਾ, ਮੰਜ਼ਲ, ਹਾਜ਼ਰ, ਜੰਗਲ, ਰਾਜਾ, ਦੁਸ਼ਮਣ ।
ਉੱਤਰ-

• ਰਜਾ (ਰਾਜੇ ਦੇ ਅਧੀਨ ਲੋਕ)-ਅਕਬਰ ਦੇ ਰਾਜ ਵਿਚ ਉਸ ਦੀ ਪਰਜਾ ਬਹੁਤ ਸੁਖੀ ਸੀ ।
• ਸਤਿਕਾਰ (ਆਦਰ)-ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰੋ ।
• ਹਮਲਾ ਧਾਵਾ ਬੋਲਣਾ)-ਸਿਕੰਦਰ ਨੇ ਪੋਰਸ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ।
• ਬਹਾਦਰੀ ਸੂਰਬੀਰਤਾ, ਨਿਡਰਤਾ)-ਰਾਜਾ ਪੋਰਸ ਨੇ ਸਿਕੰਦਰ ਦੀਆਂ ਫ਼ੌਜਾਂ ਦਾ ਬਹਾਦਰੀ ਨਾਲ ਟਾਕਰਾ ਕੀਤਾ |
• ਗੁਫ਼ਾ (ਪਹਾੜ ਦੀ ਖੋਹ, ਕੰਦਰਾ)-ਇਸ ਗੁਫ਼ਾ ਵਿਚ ਸ਼ੇਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ।
• ਕੰਧ (ਦੀਵਾਰ)-ਸਾਡੇ ਮਕਾਨ ਦੇ ਚੁਫ਼ੇਰੇ ਪੰਜ ਫੁੱਟ ਉੱਚੀ ਕੰਧ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ ।
• ਹਮਦਰਦੀ ਦੁੱਖ ਵਿਚ ਸਹਾਈ ਹੋਣਾ)ਦੁਖੀਆਂ-ਗ਼ਰੀਬਾਂ ਨਾਲ ਹਮਦਰਦੀ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਆਓ ।
• ਫੁਰਨਾ (ਖ਼ਿਆਲ)-ਮਨਿੰਦਰ ਨੂੰ ਹੁਣੇ-ਹੁਣੇ ਇਹ ਫੁਰਨਾ ਫੁਰਿਆ ।
• ਮੰਜ਼ਲ (ਨਿਸ਼ਾਨਾ)-ਮੱਕੜੀ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਆਪਣੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ |
• ਹਾਜ਼ਰ (ਮੌਜੂਦ)-ਕਲਾਸ ਵਿਚ ਸਾਰੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹਾਜ਼ਰ ਹਨ ।
• ਜੰਗਲ (ਰੁੱਖਾਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ)-ਸ਼ੇਰ ਜੰਗਲ ਦਾ ਰਾਜਾ ਹੈ ।
• ਰਾਜਾ (ਲੋਕਾਂ ‘ਤੇ ਰਾਜ ਕਰਨ ਵਾਲਾ)-ਮੱਕੜੀ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਦੇਖ ਕੇ ਰਾਜਾ ਬਹੁਤ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੋਇਆ ।
• ਦੁਸ਼ਮਣ (ਵੈਰੀ)-ਸਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨਹੀਂ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਸਮਝੋ ਤੇ ਲਿਖੋ :
ਰਾਜਾ : ਰਾਣੀ
ਬਿੱਲਾ: ……………………………………..
ਚੂਹਾ: ……………………………………..
ਸ਼ੇਰ : ……………………………………..
ਉੱਤਰ-
ਰਾਜਾ : ਰਾਣੀ ,
ਬਿੱਲਾ : ਬਿੱਲੀ
ਚੂਹਾ : ਚੂਹੀ
ਸ਼ੇਰ : ਸ਼ੇਰਨੀ

(iii) ਪੜ੍ਹੋ, ਸਮਝੋ ਤੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ-
ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਪੈਰੇ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ ਇਕ ਦਿਨ ਰਾਜਾ ਗੁਫਾ ਵਿਚ ਬੈਠਾ ਕੁੱਝ ਸੋਚ ਰਿਹਾ ਸੀ । ਉਸ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਇਕ ਮੱਕੜੀ ਵਾਰ| ਵਾਰ ਕੰਧ ਉੱਪਰ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ । ਮੱਕੜੀ ਕੰਧ ਉੱਪਰ ਕੁੱਝ ਦੂਰੀ ਤੱਕ ਚੜ੍ਹਦੀ ਹੈ, ਫਿਰ ਡਿਗ ਪੈਂਦੀ ਹੈ । ਅਜਿਹਾ ਕਈ ਵਾਰ ਹੋਇਆ, ਤਾਂ ਵੀ ਮੱਕੜੀ ਨੇ ਕੰਧ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹਨਾ ਨਾ ਛੱਡਿਆ । ਰਾਜਾ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਮੱਕੜੀ ਵਲ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਸੀ । ਇਕ ਵਾਰ ਤਾਂ ਮੱਕੜੀ ਅਖੀਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਵਾਲੀ ਸੀ ਕਿ ਫਿਰ ਹੇਠਾਂ ਡਿਗ ਪਈ । ਹੁਣ ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਮੱਕੜੀ ਨਾਲ ਹਮਦਰਦੀ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ |ਰਾਜਾ ਮੱਕੜੀ ਵਲ ਦੇਖਦਾ ਰਿਹਾ, ਦੇਖਦਾ ਰਿਹਾ | ਮੱਕੜੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ । ਮੱਕੜੀ ਆਪਣੀ ਮੰਜ਼ਲ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣਾ 1 ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ । ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਉਹ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ । ਅੰਤ ਨੂੰ ਮੱਕੜੀ ਆਪਣੇ ਜਾਲ ਵਿਚ ਪਹੁੰਚ ਗਈ । ਮੱਕੜੀ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਦੇਖ ਕੇ ਰਾਜਾ ਬਹੁਤ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੋਇਆ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-
1. ਰਾਜਾ ਕਿੱਥੇ ਬੈਠਾ ਸੀ ?
2. ਮੱਕੜੀ ਕੀ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ?
3. ਮੱਕੜੀ ਨੇ ਕਈ ਵਾਰੀ ਡਿਗ ਕੇ ਵੀ ਕੀ ਕਰਨਾ ਨਾ ਛੱਡਿਆ ?
4, ਕਿਸਨੂੰ ਕਿਸ ਨਾਲ ਹਮਦਰਦੀ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ ?
5. ਰਾਜਾ ਕੀ ਦੇਖ ਕੇ ਖੁਸ਼ ਹੋਇਆ ?
ਉੱਤਰ-
1. ਇੱਕ ਗੁਫਾ ਵਿਚ ।
2. ਵਾਰ-ਵਾਰ ਕੰਧ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ।
3. ਵਾਰ-ਵਾਰ ਕੰਧ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ॥
4. ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਮੱਕੜੀ ਨਾਲ ।
5. ਮੱਕੜੀ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਦੇਖ ਕੇ ।

(iv) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਠੀਕ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ ਸਹੀ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਰਾਜੇ ਦਾ ਕੌਣ ਬਹੁਤ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰਦਾ ਸੀ?
ਉੱਤਰ-
ਪਰਜਾ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਰਾਜਾ ਕਿੱਥੇ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਗੁਫਾ ਵਿੱਚ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਕੌਣ ਕੰਧ ਉੱਤੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਮੱਕੜੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਵਾਰ-ਵਾਰ ਕੰਧ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਵਿਚ ਅਸਫਲ ਰਹਿਣ ‘ਤੇ ਵੀ ਮੱਕੜੀ ਨੇ ਕੀ । ਕੀਤਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਹਿੰਮਤ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਾ ਛੱਡੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਰਾਜਾ ਕਿਸ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਮੱਕੜੀ ਨੂੰ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਕਿਸ ਨਾਲ ਹਮਦਰਦੀ ਹੋ ਗਈ ?
ਉੱਤਰ-
ਮੱਕੜੀ ਨਾਲ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਮੱਕੜੀ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਪਣੇ ਜਾਲ ਤਕ ਪਹੁੰਚੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਵਾਰ-ਵਾਰ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਕੇ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਰਾਜਾ ਕੀ ਦੇਖ ਕੇ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੋਇਆ ?
ਜਾਂ
ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਕਿਸ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਮੁੜ ਕੇ ਹੌਸਲਾ ਹੋ ਗਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਮੱਕੜੀ ਦੀ ਹਿੰਮਤ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
ਮੁੜ ਕੇ ਫ਼ੌਜ ਇਕੱਠੀ ਕਰ ਕੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਕੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਜਿੱਤ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 10.
ਮੁੜ-ਮੁੜ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਨਾਲ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਕਾਮਯਾਬੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 11.
ਰਾਜੇ ਦਾ ਉਤਸ਼ਾਹ ਕਿਸ ਨੇ ਬਣਾਇਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਮੱਕੜੀ ਨੇ (✓) ।

(V) ਵਿਆਕਰਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਦੱਸੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾਓ :

ਉੱਤਰ-

ਰਾਜਾ	ਪਰਜਾ
ਜੰਗਲ	ਗੁਫਾ
ਮਨ	ਫੁਰਨਾ
ਮੱਕੜੀ	ਜਾਲ

ਮੱਕੜੀ ਦੀ ਹਿੰਮਤ Summary & Translation in punjabi

ਔਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਰਥ

ਸ਼ਬਦ :	ਅਰਥ
ਪਰਜਾ :	ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਉਹ ਲੋਕ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉੱਤੇ ਕਿਸੇ ਰਾਜੇ ਦਾ ਰਾਜ ਹੋਵੇ ।
ਸਤਿਕਾਰ :	ਆਦਰ, ਇੱਜ਼ਤ |
ਬਹਾਦਰੀ :	ਦਲੇਰੀ, ਨਿਡਰਤਾ ।
ਗੁਫਾ :	ਕੰਦਰਾ ; ਪਹਾੜ ਜਾਂ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਬਣੀ ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂ |
ਮੰਜ਼ਲ :	ਨਿਸ਼ਾਨਾ, ਜਿੱਥੇ ਕੋਈ ਪਹੁੰਚਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੋਵੇ ।
ਹਿੰਮਤ :	ਕੋਸ਼ਿਸ਼, ਉੱਦਮ ॥
ਫੁਰਨਾ ਫੁਰਿਆ :	ਖ਼ਿਆਲ ਆਇਆ ।
ਦੁਬਾਰਾ :	ਦੂਜੀ ਵਾਰ ।
ਉਤਸ਼ਾਹ :	ਹੌਸਲਾ ।
ਸਬਕ :	ਪਾਠ ।
ਹੌਂਸਲਾ :	ਨਿਡਰਤਾ, ਹਿੰਮਤ ।
ਕਾਮਯਾਬੀ:	ਸਫਲਤਾ|
ਹਾਜ਼ਰ:	ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਹੋਣਾ ।

Punjab State Board PSEB 3rd Class Punjabi Book Solutions Chapter 14 ਬਾਲਕ ਬੀਬੇ-ਰਾਣੇ Textbook Exercise Questions, and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Punjabi Chapter 14 ਬਾਲਕ ਬੀਬੇ-ਰਾਣੇ

Punjabi Guide for Class 3 PSEB ਬਾਲਕ ਬੀਬੇ-ਰਾਣੇ Textbook Questions and Answers

ਪਾਠ-ਅਭਿਆਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ

(i) ਬਹੁਤ ਸੰਖੇਪ ਉੱਤਰ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਬਾਲਕ ਬੀਬੇ-ਰਾਣੇ ਸਵੇਰ ਵੇਲੇ ਕੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਬਾਲਕ ਬੀਬੇ-ਰਾਣੇ ਸਵੇਰ ਵੇਲੇ ਜਲਦੀ ਉੱਠ ਕੇ ਦੰਦ ਸਾਫ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਹਾ ਕੇ ਸਾਫ਼ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਬਾਲਕ ਬੀਬੇ-ਰਾਣਿਆਂ ਦੀਆਂ ਖਾਣ ਸੰਬੰਧੀ ਆਦਤਾਂ ਕਿਹੋ ਜਿਹੀਆਂ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਬਾਲਕ ਬੀਬੇ-ਰਾਣੇ ਕੁੱਝ ਖਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੱਥ ਧੋਦੇ ਹਨ । ਉਹ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਬਰਬਾਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ । ਉਹ ਖਾਣਾ ਧੀਰਜ ਨਾਲ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕਰ ਕੇ ਹੀ ਖਾਂਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਬਾਲਕ ਬੀਬੇ-ਰਾਣੇ ਵੱਡਿਆਂ ਲਈ | ਕੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਬਾਲਕ ਬੀਬੇ-ਰਾਣੇ ਵੱਡਿਆਂ ਦੇ ਪੈਰੀਂ ਹੱਥ ਲਾਉਂਦੇ ਤੇ ਕੰਮਾਂ ਵਿਚ ਮੱਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਉਹ ਆਪਣੇ ਹਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਦੋਸਤ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਬਾਲਕ ਬੀਬੇ-ਰਾਣੇ ਵੱਡੇ ਹੋ ਕੀ ਬਣਨਗੇ ? ..
ਉੱਤਰ-
ਬਾਲਕ ਬੀਬੇ-ਰਾਣੇ ਵੱਡੇ ਹੋ ਕੇ ਮਹਾਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਮਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਨ ਬਣਨਗੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਕਵਿਤਾ ਦੀ ਮੱਦਦ ਨਾਲ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਸਤਰਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰੋ :

(ਉ) ਬਿਸਤਰ ‘ਚੋਂ ………………………
ਦੰਦ, ਸਾਫ਼ …………………
ਉੱਤਰ-
ਬਿਸਤਰ ‘ਚੋਂ ਉੱਠ ਜਲਦੀ ਜਾਈਏ ।
ਦੰਦ ਸਾਫ਼ ਕਰ ਆਪੇ ਨਾਈਏ ।

(ਅ) ਹੱਥ ਧੋਤਿਆਂ …………………
ਨਾ ਭੋਜਨ …………………
ਉੱਤਰ-
ਹੱਥ ਧੋਤਿਆਂ ਬਿਨਾਂ ਨਾ ਖਾਈਏ ।
ਨਾ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਵਿਅਰਥ ਗਵਾਈਏ ।

(ਈ) ਵੱਡਿਆਂ ਦੇ …………………
ਕੰਮਾਂ ਦੇ …………………… !
ਉੱਤਰ-
ਵੱਡਿਆਂ ਦੇ ਪੈਰੀਂ ਹੱਥ ਲਾਈਏ ।
ਕੰਮਾਂ ਦੇ ਵਿਚ ਹੱਥ ਵਟਾਈਏ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਇਸ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚੋਂ ‘ਬੀਬੇ-ਰਾਣੇ ਤੇ ‘ਆਪਣੇ-ਆਪ ਜਿਹੇ ਹੋਰ ਸਮਾਸੀ ਸ਼ਬਦ ਚੁਣ ਕੇ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਸਬਰ-ਸ਼ੁਕਰ, ਚਾਈਂ-ਚਾਈਂ, ਬਾਲ-ਸਭਾ ਤੋਂ ਅਤੇ ਭਾਰਤ-ਮਾਂ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਤੁਕਾਂਤ ਮਿਲਾ ਕੇ ਸਤਰਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰੋ :

(ਉ) ਜੇ ਵੱਡਿਆਂ ਦਾ ਕਰੀਏ ਸਤਿਕਾਰ,
ਤਾਂ ਹੀ ਸਾਨੂੰ ਮਿਲੁ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ……………………. |
ਉੱਤਰ-
ਜੇ ਵੱਡਿਆਂ ਦਾ ਕਰੀਏ ਸਤਿਕਾਰ, ਤਾਂ ਹੀ ਸਾਨੂੰ ਮਿਲੂ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਪਿਆਰ ।

(ਆ) ਚੰਗੇ ਬੱਚੇ ਰੱਖਦੇ ਸਫ਼ਾਈ
ਨਾਲੇ ਕਰਦੇ ਨੇ ਖੂਬ ……………………. |
ਉੱਤਰ-
ਚੰਗੇ ਬੱਚੇ ਰੱਖਦੇ ਸਫ਼ਾਈ, ਨਾਲੇ ਕਰਦੇ ਨੇ ਖੂਬ ਪੜ੍ਹਾਈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਦੱਸੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾਓ :

ਉੱਤਰ-

ਬਾਲਕ	ਬੱਚੇ
ਵਿਅਰਥ	ਫ਼ਜ਼ਲ
ਛਕੀਏ	ਖਾਈਏ
ਚਾਈਂ-ਚਾਈਂ	ਵਁਡੇ
ਮਹਾਨ	ਖ਼ੁਸ਼ੀ-ਖੁਸ਼ੀ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
‘ਬਾਲਕ ਬੀਬੇ-ਰਾਣੇ ਕਵਿਤਾ ਨੂੰ ਜ਼ਬਾਨੀ ਯਾਦ ਕਰੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਨੋਟ-ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਪ ਹੀ ਕਰਨ ।

(ii) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਠੀਕ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ ਸਹੀ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਅਸੀਂ ਕਿਹੋ ਜਿਹੇ ਬਾਲਕ ਹਾਂ ?
ਉੱਤਰ-
ਬੀਬੇ ਰਾਣੇ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਬੀਬੇ ਰਾਣੇ ਬਾਲਕ ਸਵੇਰੇ ਕਦੋਂ ਉੱਠਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਜਲਦੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਬੀਬੇ ਰਾਣੇ ਬਾਲਕ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਾਣਾ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦੇ ?
ਉੱਤਰ-
ਹੱਥ ਧੋਤੇ ਬਿਨਾਂ (✓) । .

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਬੀਬੇ ਰਾਣੇ ਬਾਲਕ ਸਬਰ-ਸ਼ੁਕਰ ਨਾਲ ਕੀ ਛਕਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਖਾਣੇ/ਭੋਜਨ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਬੀਬੇ ਰਾਣੇ ਬਾਲਕ ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੈਰੀਂ ਹੱਥ ਲਾਉਂਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਵੱਡਿਆਂ ਦੇ (✓) । .

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਬੀਬੇ ਰਾਣੇ ਬਾਲਕ ਸਕੂਲ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਚਾਈਂ-ਚਾਈਂ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਕੌਣ ਭਾਰਤ-ਮਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਨ ਬਣਨਗੇ ?
ਉੱਤਰ-
ਬੀਬੇ ਰਾਣੇ ਬਾਲਕ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
‘ਬਾਲਕ ਬੀਬੇ ਰਾਣੇ ਕਵਿਤਾ ਹੈ ਜਾਂ ਕਹਾਣੀ ? ,
ਉੱਤਰ-
ਕਵਿਤਾ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
ਵਿਅਰਥ ਸਮਾਨਾਰਥੀ ਸ਼ਬਦ ਕਿਹੜਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਨਿਰਾਰਥਕ (✓) ।

ਬਾਲਕ ਬੀਬੇ-ਰਾਣੇ Summary & Translation in punjabi

(ਔਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਰਥ )

ਸ਼ਬਦ:	ਅਰਥ
ਬਾਲਕ:	ਬਾਣੇ |
ਬੱਚੇ  :	ਪਹਿਰਾਵੇ |
ਛਕੀਏ:	ਖਾਈਏ ।
ਹੱਥ ਵਟਾਈਏ :	ਅਰਥ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਦੀ ਮੱਦਦ ਕਰੀਏ ।
ਬਾਲ ਸਭਾ :	ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਇਕੱਠ ॥

Punjab State Board PSEB 3rd Class Punjabi Book Solutions Chapter 13 ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ Textbook Exercise Questions, and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Punjabi Chapter 13 ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ

Punjabi Guide for Class 3 PSEB ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ Textbook Questions and Answers

ਪਾਠ-ਅਭਿਆਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ ।

(i) ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਖ਼ੁਸ਼ਹਾਲ ਸਿੰਘ ਕਿੱਥੇ ਖੜ੍ਹਾ ਪਹਿਰਾ ਦੇ ਰਿਹਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਡਿਓੜੀ ਅੱਗੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਡਿਓੜੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਕੌਣ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ॥

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਮਹਾਰਾਜਾ ਕਿਸ ਸਮੇਂ ਭੇਸ ਬਦਲ ਕੇ ਗਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਰਾਤ ਦੇ ਸਮੇਂ ।

(ii) ਬਹੁਤ ਸੰਖੇਪ ਉੱਤਰ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਠੀਕ ਸ਼ਬਦ ਨਾਲ ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ : ਨੌਕਰੀ, ਡਿਓੜੀ, ਵਫ਼ਾਦਾਰ, ਕਾਨੂੰਨ)

(ਉ) ਤੂੰ ……………………………… ਦੇ ਅੰਦਰ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ ।
ਉੱਤਰ-
ਤੂੰ ਡਿਓੜੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ |

(ਅ) ਹਰ ਸਿਪਾਹੀ ………………………………. ਨੂੰ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ-
ਹਰ ਸਿਪਾਹੀ ਕਾਨੂੰਨ ਨੂੰ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ।

(ਈ) ਤੇਰੇ ਵਰਗੇ ………………………….. ਸਿਪਾਹੀ ਮੈਨੂੰ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ।
ਉੱਤਰ-
ਤੇਰੇ ਵਰਗੇ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਸਿਪਾਹੀ ਮੈਨੂੰ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ।

(ਸ) ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ………………………… ਉੱਤੇ ਲਗਾ ਦਿੱਤਾ ।
ਉੱਤਰ-
ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਨੌਕਰੀ ਉੱਤੇ ਲਗਾ ਦਿੱਤਾ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਖ਼ਾਸ ਡਿਓੜੀ ਅੱਗੇ ਪਹਿਰਾ ਕੌਣ ਦਿੰਦਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਸਿੰਘ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਖ਼ੁਸ਼ਹਾਲ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕੰਮ ਵੇਖਣ ਲਈ ਕਿਸ ਨੇ ਭੇਸ ਬਦਲਿਆ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਖ਼ੁਸ਼ਹਾਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਮਹਾਰਾਜੇ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਕਿਉਂ ਨਾ ਜਾਣ ਦਿੱਤਾ ? .
ਉੱਤਰ-
ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਇਸ ਕਰਕੇ ਅੰਦਰ ਨਾ ਜਾਣ ਦਿੱਤਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਕੰਮ ਸਮੇਂ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਪਛਾਣਦਾ ਸੀ, ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਸਿਪਾਹੀ ਨੂੰ ਕੀ ਇਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਮਹਾਰਾਜਾ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਨੌਕਰੀ ਉੱਤੇ ਲਾ ਦਿੱਤਾ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਜਿਹੜਾ ਸ਼ਬਦ ਇਸ ਪਾਠ ਨਾਲ ਮੇਲ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦਾ, ਉਸ ਉੱਤੇ x ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ : ਮਹਿਲ, ਡਿਓੜੀ, ਪਹਿਰੇਦਾਰ, ਮਹਾਰਾਜਾ, ਇੱਲ ।
ਉੱਤਰ-
ਇੱਲ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਵਾਕਾਂ ਵਿਚ ਵਰਤੋ :
ਖ਼ਾਸ, ਡਿਓੜੀ, ਭੇਸ, ਕੌਣ, ਮੱਦਦ, ਕਾਨੂੰਨ, ਬਾਹਰ, ਕੰਬਣ, ਥਾਪੀ, ਵਫ਼ਾਦਾਰ, ਪਹਿਰੇਦਾਰ !
ਉੱਤਰ-

• ਖ਼ਾਸ ਵਿਸ਼ੇਸ਼)-ਖ਼ੁਸ਼ਹਾਲ ਸਿੰਘ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਖ਼ਾਸ ਡਿਓੜੀ ਦਾ ਪਹਿਰੇਦਾਰ ਸੀ ।
• ਡਿਓੜੀ (ਘਰ ਵਿਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਣ ਦਾ ਮੁੱਖ ਦਰਵਾਜ਼ਾ-ਅਸੀਂ ਮਹੱਲ ਦੀ ਡਿਓੜੀ ਲੰਘ ਕੇ ਅੰਦਰ ਗਏ ।
• ਭੇਸ ਪਹਿਰਾਵਾ)-ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ |ਰਾਤ ਨੂੰ ਭੇਸ ਬਦਲ ਕੇ ਆਪਣੀ ਪਰਜਾ ਦਾ ਹਾਲ| ਚਾਲ ਦੇਖਦਾ ਸੀ ।
• ਕੌਣ (ਕਿਹੜਾ-ਦੇਖੋ, ਬਾਹਰ ਕੌਣ ਹੈ ?
• ਮੱਦਦ ਸਹਾਇਤਾ)-ਹਮੇਸ਼ਾ ਬੇਸਹਾਰਿਆਂ ਦੀ | ਮੱਦਦ ਕਰੋ ।
• ਕਾਨੂੰਨ ਸਰਕਾਰੀ ਨੇਮ-ਸੜਕ ‘ਤੇ ਚਲਦਿਆਂ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰੋ ।
• ਬਾਹਰ ਅੰਦਰ ਦਾ ਉਲਟ ਸ਼ਬਦ)-ਅੱਜ ਕਮਰਿਆਂ ਦੇ ਬਾਹਰ ਬੜੀ ਠੰਢ ਹੈ ।
• ਕੰਬਣ (ਸਰੀਰ ਦਾ ਆਪੇ ਹਿਲਣਾ)-ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਦੋਸ਼ੀ ਕੰਬਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ।
• ਥਾਪੀ (ਪਿੱਠ ਨੂੰ ਹੱਥ ਨਾਲ ਥਪਕਾਉਣਾ)-ਮੈਂ ਉਸ ਦੇ ਕੰਮ ਤੋਂ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਥਾਪੀ ਦਿੱਤੀ ।
• ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਜੋ ਧੋਖਾ ਨਾ ਕਰੇ)-ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ।
• ਪਹਿਰੇਦਾਰ (ਰਾਖੀ ਕਰਨ ਵਾਲਾ, ਚੌਕੀਦਾਰ)-ਮਹੱਲ ਦੇ ਬਾਹਰ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਪਹਿਰੇਦਾਰ ਖੜ੍ਹੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ।

(iii) ਪੜੋ, ਸਮਝੋ ਤੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਪੈਰੇ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ :

ਸਾਰੀ ਰਾਤ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਡਿਓੜੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਰਹੇ ।ਦਿਨ ਚੜ੍ਹ ਗਿਆ । ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਪਛਾਣ ਲਿਆ | ਜਦ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ, ਤਾਂ ਉਹ ਬਹੁਤ ਡਰ ਗਿਆ | ਉਹ ਕੰਬਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਕਿ ਮਹਾਰਾਜਾ ਸਾਹਿਬ ਉਸ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣਗੇ । ਜਦੋਂ ਦਰਬਾਰ ਲੱਗਾ, ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਖ਼ੁਸ਼ਹਾਲ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ । ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਉੱਠ ਕੇ ਉਸਨੂੰ ਥਾਪੀ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ, “ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹਾਂ । ਤੂੰ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੀਤਾ ਹੈ ।ਤੇਰੇ ਵਰਗੇ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਸਿਪਾਹੀ ਹੀ ਮੈਨੂੰ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ । ਉਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਹਾਰਾਜ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਵੱਡੀ ਨੌਕਰੀ ਉੱਤੇ ਲਾ ਦਿੱਤਾ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-
1. ਸਾਰੀ ਰਾਤ ਡਿਓੜੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੌਣ ਖੜਾ ਰਿਹਾ ?
2. ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਸਿੰਘ ਕਿਉਂ ਕੰਬਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ?
3. ਮਹਾਰਾਜਾ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਕਿੱਥੇ ਬੁਲਾਇਆ ?
4. ਮਹਾਰਾਜਾ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਖ਼ੁਸ਼ਹਾਲ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਥਾਪੀ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕੀ ਕਿਹਾ ?

5. ਮਹਾਰਾਜਾ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਕੀ ਇਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ?
ਉੱਤਰ-

• ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ॥
• ਉਹਨੂੰ ਡਰ ਸੀ ਕਿ ਮਹਾਰਾਜਾ ਸਾਹਿਬ ਉਸਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣਗੇ ।
• ਦਰਬਾਰ ਵਿਚ ।
• ਉਨ੍ਹਾਂ ਖ਼ੁਸ਼ਹਾਲ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਉਸਦੇ ਕੰਮ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹਨ ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਵਰਗੇ ਸਿਪਾਹੀ ਹੀ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ।
• ਉਸਨੂੰ ਵੱਡੀ ਨੌਕਰੀ ਉੱਤੇ ਲਾ ਦਿੱਤਾ । |

(iv) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਠੀਕ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ ਸਹੀ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :..

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਖ਼ੁਸ਼ਹਾਲ ਸਿੰਘ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਖ਼ਾਸ ਡਿਓੜੀ ਅੱਗੇ ਕੀ ਕਰਦਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਪਹਿਰੇਦਾਰੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਸਿੰਘ ਕਿਸ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਵਿਚ ਪਹਿਰੇਦਾਰ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ (✓)।’

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਖ਼ੁਸ਼ਹਾਲ ਸਿੰਘ ਕਿਸ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਨੂੰ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਥਾਪੀ ਕਿਵੇਂ ਦਿੱਤੀ ? |
ਉੱਤਰ-(ੳ)
ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਕਰਕੇ/ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੋਣ ਕਰਕੇ (✓) ।

(v) ਵਿਆਕਰਨ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਸਮਝੋ ਅਤੇ ਲਿਖੋ

ਦਿਨ : ਰਾਤ
ਚੰਗਾ : …………………………………….
ਵੱਡਾ : ………………………………………..
ਅੰਦਰ : ………………………………………..
ਖ਼ਾਸ : ………………………………………..
ਉੱਤਰ-
ਦਿਨ : ਰਾਤ
ਚੰਗਾ : ਮੰਦਾ
ਵੱਡਾ : ਛੋਟਾ
ਅੰਦਰ : ਬਾਹਰ
ਖ਼ਾਸ : ਆਮ |

ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ Summary & Translation in punjabi

(ਔਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਰਥ )

ਸ਼ਬਦ:	ਅਰਥ
ਖ਼ਾਸ:	ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ।
ਡਿਉੜੀ:	ਕਿਲ੍ਹੇ ਜਾਂ ਘਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਦੇ ਅੰਦਰਵਾਰ ਛੱਤਿਆ ਹੋਇਆ ਰਸਤਾ |
ਭੇਸ:	ਪਹਿਰਾਵਾ, ਕੱਪੜੇ ।
ਕਾਨੂੰਨ:	ਨਿਯਮ ।
ਥਾਪੀ ਦਿੱਤੀ :	ਪਿੱਠ ਉੱਤੇ ਹੱਥ ਥਪਕਾ ਕੇ ਸ਼ਾਬਾਸ਼ ਦਿੱਤੀ ।
ਵਫ਼ਾਦਾਰ :	ਧੋਖਾ ਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਇਮਾਨ ਦਾਰ|
ਬਾਅਦ :	ਪਿੱਛੋਂ ।

Punjab State Board PSEB 3rd Class Punjabi Book Solutions Chapter 12 ਦਾਦੀ ਮਾਂ ਦੀਆਂ ਬਾਤਾਂ Textbook Exercise Questions, and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Punjabi Chapter 12 ਦਾਦੀ ਮਾਂ ਦੀਆਂ ਬਾਤਾਂ

Punjabi Guide for Class 3 PSEB ਦਾਦੀ ਮਾਂ ਦੀਆਂ ਬਾਤਾਂ Textbook Questions and Answers

(i) ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਸਵੇਰੇ ਉੱਠ ਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀ ਪੀਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਪਾਣੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਸਰੀਰ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਲਈ ਕੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਪਾਣੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਜੇ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ, ਤਾਂ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਤਾਂ ਮਨੁੱਖ, ਪਸ਼ੂ, ਪੰਛੀ, ਰੁੱਖ ਤੇ ਫ਼ਸਲਾਂ ਆਦਿ ਕੁੱਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਬਚੇਗਾ ।

(ii) ਬਹੁਤ ਸੰਖੇਪ ਉੱਤਰ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਠੀਕ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ ਸਹੀ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :

(i) ਦਾਦੀ-ਮਾਂ ਸਵੇਰੇ ਕਦੋਂ ਉੱਠਦੇ ਸਨ ?
ਲੇਟ
ਜਲਦੀ
ਸੁੱਤੇ ਰਹਿੰਦੇ
ਉੱਤਰ-
ਜਲਦੀ ਹੀ

(ii) ਦਾਦੀ-ਮਾਂ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਸਨ ।
ਨੱਚਣਾ
ਲੜਾਈ
ਸਫ਼ਾਈ
ਉੱਤਰ-
ਸਫ਼ਾਈ ਦੀ

(iii) ਸਾਨੂੰ ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
ਨੀਂਦ
ਲੜਾਈ
ਕੁਰਲੀ
ਉੱਤਰ-
ਕੁਰਲੀ

(iv) ਫ਼ਸਲਾਂ ਲਈ ਕਿਹੜੀ ਚੀਜ਼ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ?
ਪਾਣੀ
ਅੱਗ
ਧੁੜ
ਉੱਤਰ-
ਪਾਣੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਦਾਦੀ ਮਾਂ ਸਵੇਰੇ ਉੱਠ ਕੇ ਕੀ ਪੀਂਦੇ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਦੋ ਗਲਾਸ ਪਾਣੀ ॥

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਦਾਦੀ ਮਾਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਧੋ ਕੇ ਪਾਣੀ ਕਿੱਥੇ ਪਾਉਂਦੇ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਬੂਟਿਆਂ ਵਿਚ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਦਾਦੀ, ਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸਭ ਤੋਂ ਕੀਮਤੀ ਚੀਜ਼ ਕਿਹੜੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਪਾਣੀ !

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਠੀਕ ਸ਼ਬਦ ਚੁਣ ਕੇ ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ :

(ਉ) ਪਾਣੀ ………………………… ਦੀ ਦਾਤ ਹੈ । (ਕੁਦਰਤ, ਆਦਮੀ)
ਉੱਤਰ-
ਪਾਣੀ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਦਾਤ ਹੈ ॥

(ਅ) ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ……………………………… ਧੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ । (ਪੈਰ, ਹੱਥ)
ਉੱਤਰ-
ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੱਥ ਧੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ।

(ਇ) ਪੀਣ ਵਾਲਾ ਪਾਣੀ ……………………………. ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ । (ਸਾਫ਼, ਠੰਢਾ)
ਉੱਤਰ-
ਪੀਣ ਵਾਲਾ ਪਾਣੀ ਸਾਫ਼ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।

(ਸ) ਨਹਾਉਣ ਨਾਲ ਤਨ ਤੇ …………………… ਦੋਵੇਂ ਖਿੜ ਉੱਠਦੇ ਹਨ । (ਮਨ, ਦਿਲ)
ਉੱਤਰ-
ਨਹਾਉਣ ਨਾਲ ਤਨ ਤੇ ਮਨ ਦੋਵੇਂ ਖਿੜ ਉੱਠਦੇ ਹਨ ।

(ਹ) ਵਰਖਾ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਸਾਰੇ ………… ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ । (ਖ਼ੁਸ਼ੀ, ਗ਼ਮੀ )
ਉੱਤਰ-
ਵਰਖਾ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਸਾਰੇ ਖੁਸ਼ੀ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਸਮਝੋ ਤੇ ਕਰੋ :

ਸਵੇਰੇ : ਸ਼ਾਮ
ਠੰਢਾ : …………………………………….
ਖ਼ਤਮ : …………………………………….
ਸਫ਼ਾਈ: …………………………………….
ਉੱਤਰ-
ਸਵੇਰੇ : ਸ਼ਾਮ
ਠੰਢਾ :  ਤੱਤਾ
ਖ਼ਤਮ : ਸ਼ੁਰੂ
ਖ਼ੁਸ਼ੀ : ਗ਼ਮੀ
ਸਫ਼ਾਈ : ਗੰਦਗੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਹੇਠਾਂ ਪੀਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਉਂ (ਨਾਂ) ਹਨ । ਤੁਸੀਂ ਜੋ ਪੀਣਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਉਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ (✓) ਆ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਗਾਓ :

ਦੁੱਧ
ਚਾਹ
ਸ਼ਰਬਤ
ਲੱਸੀ
ਪਾਣੀ
ਸ਼ਿਕੰਜਵੀ ।
ਉੱਤਰ-
ਦੁੱਧ (✓)
ਚਾਹ,(✓)
ਸ਼ਰਬਤ,(✓)
ਲੱਸੀ (✓)
ਪਾਣੀ  (✓)
ਸ਼ਿਕੰਜਵੀ । (✓)
ਸ਼ਾਮ (✓)
ਖ਼ੁਸ਼ੀ (✓)
ਠੰਢਾ (✓)

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਾਕਾਂ ਵਿਚ ਵਰਤੋ :
ਸੁਵਖਤੇ, ਦਾਤ, ਜਲ, ਕੁਰਲੀ, ਜੀਵਨ, ਖ਼ਤਮ, ਲਾਡਲੀ, ਤਨ, ਫ਼ਸਲ, ਸਾਫ਼, ਸ਼ਾਂਤ, ਸੁਖਾਲਾ, ਸਵੇਰ, ਪਾਣੀ, ਦਾਦੀ, ਘਰ, ਪਸੰਦ, ਚਾਹ, ਖਾਣਾ ।
ਉੱਤਰ-

• ਸੁਵਖਤੇ (ਸਵੇਰੇ-ਸਵੇਰੇ)-ਸਾਨੂੰ ਸਭ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ ਸੁਵਖਤੇ ਉੱਠਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।
• ਦਾਤ ਬਖ਼ਸ਼ਿਸ਼, ਦੇਣ)-ਪਾਣੀ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਬਹੁਮੁੱਲੀ ਦਾਤ ਹੈ ।
• ਜਲ ਪਾਣੀ-ਸਮੁੰਦਰ ਜਲ ਦਾ ਭੰਡਾਰ ਹੈ ।
• ਕੁਰਲੀ ਮੂੰਹ ਵਿਚ ਪਾਣੀ ਭਰ ਕੇ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣਾ)-ਕੁਰਲੀ ਕਰ ਕੇ ਮੂੰਹ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ ।
• ਜੀਵਨ (ਜ਼ਿੰਦਗੀ)-ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਚੰਗੇ ਕੰਮ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ।
• ਖ਼ਤਮ ਮੁੱਕਣਾ)-ਮੇਰਾ ਕੰਮ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ।
• ਲਾਡਲੀ (ਪਿਆਰੀ)-ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਲਾਡਲੀ ਧੀ ਨੂੰ ਕੁੱਛੜ ਚੁੱਕ ਲਿਆ ।
• ਤਨ (ਸਰੀਰ)-ਅਸੀਂ ਤਨ ਢੱਕਣ ਲਈ ਕੱਪੜੇ ਪਾਉਂਦੇ ਹਾਂ ।
• ਫ਼ਸਲ (ਖੇਤੀ, ਪੈਦਾਵਾਰ)-ਮੀਂਹ ਪੈਣ ਨਾਲ ਫ਼ਸਲ ਬਹੁਤ ਹੋਈ ।
• ਸਾਫ਼ (ਜੋ ਗੰਦਾ ਨਾ ਹੋਵੇ)-ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਾਫ਼ ਪਾਣੀ ਪੀਓ ।
• ਸ਼ਾਂਤ ਸੰਤੁਸ਼ਟ, ਠੰਢਾ)-ਸਦਾ ਸ਼ਾਂਤ ਰਹੋ ।
• ਸੁਖਾਲਾ (ਸੌਖਾ)-ਇਹ ਕੰਮ ਸੁਖਾਲਾ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਔਖਾ ਹੈ ।
• ਸਵੇਰ ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹਨ ਦਾ ਸਮਾਂ-ਸਵੇਰ ਹੋਣ ਨਾਲ ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹ ਪਿਆ ।
• ਪਾਣੀ (ਜਲ)-ਪਾਣੀ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਦਾਤ ਹੈ ।
• ਦਾਦੀ (ਪਿਤਾ ਦੀ ਮਾਂ)-ਮੇਰੇ ਦਾਦੀ ਜੀ ਦੀ ਉਮਰ 95 ਸਾਲ ਹੈ ।
• ਘਰ ਰਹਿਣ ਦੀ ਥਾਂ)-ਆਲ੍ਹਣਾ ਪੰਛੀਆਂ ਦਾ ਘਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ।
• ਪਸੰਦ (ਮਨ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਲੱਗਣਾ)-ਮੈਨੂੰ ਕਾਲਾ ਰੰਗ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ।
• ਚਾਹ (ਇਕ ਪੀਣ ਦੀ ਚੀਜ਼-ਚਾਹ ਦਾ ਕੱਪ ਪੀਓ ।
• ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਦਾ ਕੰਮ)-ਅਸੀਂ ਅਜੇ ਭੋਜਨ ਖਾਣਾ ਹੈ ।

(iii) ਪੜ੍ਹੋ, ਸਮਝੋ ਤੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ

1. ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਪੈਰੇ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹੋ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ :
ਦਾਦੀ ਮਾਂ ਸਵੇਰੇ-ਸੁਵਖਤੇ ਉੱਠਦੇ । ਸਭ ਤੋਂ | ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਦੋ ਗਲਾਸ ਪਾਣੀ ਪੀਂਦੇ । ਮੈਂ ਪੁੱਛਦੀ, “ਦਾਦੀ ਮਾਂ ! ਲੋਕੀਂ ਸਵੇਰੇ ਚਾਹ ਪੀਂਦੇ ਹਨ । ਕਈ ਕਾਫ਼ੀ ਪੀਂਦੇ ਹਨ । ਤੁਸੀਂ ਪਾਣੀ ਹੀ ਪੀਂਦੇ ਹੋ । ਦਾਦੀਮਾਂ ਹੱਸ ਕੇ ਆਖਦੇ, “ਮੇਰੀ ਬੱਚੀਏ, ਪਾਣੀ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਦਾਤ ਹੈ | ਸਰੀਰ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਲਈ ਪਾਣੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ | ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਨਾਲ ਅੰਦਰ , ਸ਼ਾਂਤ ਹੁੰਦਾ ‘ ਹੈ ।’ ਦਾਦੀ ਮਾਂ ਫਿਰ ਕਹਿੰਦੇ, “ਮੈਂ ਤਾਂ ਦਿਨ ਵਿਚ ਕਈ ਵਾਰ ਪਾਣੀ ਪੀਂਦੇ ਹਾਂ, ਪਰ ਪੀਣ ਵਾਲਾ ਪਾਣੀ ਸਾਫ਼ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ । ਜੇਕਰ ਪਾਣੀ ਉਬਾਲ ਕੇ, ਠੰਢਾ ਕਰ ਕੇ ਪੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਹੋਰ ਵੀ ਚੰਗਾ ਹੈ ।”

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-
1. ਦਾਦੀ ਮਾਂ ਸਵੇਰੇ ਕਦੋਂ ਉਠਦੇ ?
2. ਦਾਦੀ ਮਾਂ ਸਵੇਰੇ ਉਠ ਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀ ਪੀਦੇ ?
3. ਸਵੇਰੇ ਉੱਠ ਕੇ ਕਈ ਲੋਕ ਕੀ ਪੀਂਦੇ ਹਨ ?
4. ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਦਾਤ ਕਿਹੜੀ ਚੀਜ਼ ਹੈ ?
5. ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਨਾਲ ਅੰਦਰ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ?
6. ਪੀਣ ਵਾਲਾ ਪਾਣੀ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
7. ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ ਚੰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
1. ਸਵੇਰੇ-ਸੁਵਖਤੇ
2. ਦੋ ਗਲਾਸ ਪਾਣੀ ।
3. ਚਾਹ ਜਾਂ ਕਾਫ਼ੀ ।
4. ਪਾਣੀ ।
5. ਸ਼ਾਂਤ ।
6. ਸਾਫ਼ ।
7. ਉਬਾਲ ਕੇ ਠੰਢਾ ਕੀਤਾ ।

(iv) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਠੀਕ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ ਸਹੀ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਦਾਦੀ ਜੀ ਸਵੇਰੇ ਉੱਠ ਕੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀ ਪੀਂਦੇ ?
ਉੱਤਰ-
ਦੋ ਗਲਾਸ ਪਾਣੀ (✓).।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਦਾਤ ਕਿਹੜੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਪਾਣੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3,
ਪੀਣ ਵਾਲਾ ਪਾਣੀ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਾਫ਼ (✓) ।’

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਹੱਥ ਧੋਣੇ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਦਾਦੀ ਜੀ ਖਾਣਾ ਖਾਣ ਪਿੱਛੋਂ ਕੀ ਕਰਦੇ ?
ਉੱਤਰ-
ਕੁਰਲੀ ਤੇ ਬੁਰਸ਼ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਦਾਦੀ ਜੀ ਪਾਣੀ ਬਾਰੇ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ?
ਉੱਤਰ-
ਜੀਵਨ ਹੈ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਦਾਦੀ ਜੀ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਧੋ ਕੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਕੀ ਕਰਦੇ ?
ਉੱਤਰ-
ਬੂਟਿਆਂ ਨੂੰ ਪਾ ਦਿੰਦੇ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਦਾਦੀ ਜੀ ਅਨੁਸਾਰ ਸਭ ਤੋਂ ਕੀਮਤੀ ਚੀਜ਼ ਕਿਹੜੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਪਾਣੀ ਤੇ ਹਵਾ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
ਦਾਦੀ ਜੀ ਪੰਛੀਆਂ ਲਈ ਪਾਣੀ ਕਿੱਥੇ ਪਾਉਂਦੇ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਭਾਂਡੇ ਵਿਚ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 10.
“ਲਾਡਲੀ ਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਪਿਆਰੀ (✓) |

(v) ਰਚਨਾਤਮਿਕ ਕਾਰਜ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਪਾਣੀ ਕਿਹੜੇ-ਕਿਹੜੇ ਕੰਮ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ? ਪੰਜ ਸਤਰਾਂ ਲਿਖੋ ।
ਜਾਂ
ਪਾਣੀ ਬਾਰੇ ਚਾਰ-ਪੰਜ ਵਾਕ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-

• ਪਾਣੀ ਮਨੁੱਖਾਂ ਤੇ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਪਿਆਸ ਬੁਝਾਉਣ ਦੇ ਕੰਮ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ।
• ਪਾਣੀ ਨਹਾਉਣ-ਧੋਣ, ਸਫ਼ਾਈ ਤੇ ਹਰ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਧੋਆ-ਧੁਆਈ ਦੇ ਕੰਮ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ।
• ਪਾਣੀ, ਫ਼ਸਲਾਂ ਤੇ ਰੁੱਖਾਂ-ਬੂਟਿਆਂ ਨੂੰ ਸੋਕੇ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਕੰਮ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ।
• ਪਾਣੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਠੰਢੀਆਂ ਕਰਨ ਦੇ ਕੰਮ ( ਆਉਂਦਾ ਹੈ !
• ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਭਾਫ਼ ਦੇ ਇੰਜਣ ਤੇ ਕੁੱਕਰ ਚਲਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਤੁਸੀਂ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹੋਗੇ ?
ਉੱਤਰ-
ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸੰਜਮ ਨਾਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ।

(vi) ਅਧਿਆਪਕ ਲਈ

ਅਧਿਆਪਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਕਰਨ ਸੰਬੰਧੀ ਮ੍ਰਿਤ ਕਰੇ ।

ਦਾਦੀ ਮਾਂ ਦੀਆਂ ਬਾਤਾਂ Summary & Translation in punjabi

ਔਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਰਥ

ਸ਼ਬਦ :	ਅਰਥ
ਸਵੇਰੇ-ਸੁਵਖਤੇ :	ਬਹੁਤ ਸਵੇਰੇ ।
ਕੁਦਰਤ :	ਦਿਸਦਾ ਸੰਸਾਰ, ਪਰਮਾਤਮਾ ।
ਦਾਤ :	ਬਖ਼ਸ਼ਿਸ਼, ਦਿੱਤੀ ਹੋਈ ਚੀਜ਼ ।
ਸ਼ਾਂਤ :	ਸੰਤੁਸ਼ਟ, ਖੁਸ਼, ਠੰਢਾ |
ਜਲ ਛਕੋ :	ਪਾਣੀ ਪੀਓ ।
ਸਫ਼ਾਈ-ਪਸੰਦ :	ਸਫ਼ਾਈ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ।
ਕੁਰਲੀ :	ਮੂੰਹ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਪਾਣੀ ਦਾ ਘੁੱਟ ਮੂੰਹ ਵਿਚ ਲੈ ਕੇ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣਾ ।
ਜੀਵਨ :	ਜ਼ਿੰਦਗੀ ।
ਤਰਸ ਜਾਂਦਾ ਹੈ :	ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਚੀਜ਼ ਦੇ ਨਾ ਮਿਲਣ ਦੀ ਹਾਲਤ ਵਿਚ ਦੁਖੀ ਹੋਣਾ |
ਕਹਾਣੀ ਖ਼ਤਮ :	ਭਾਵ ਬੰਦਾਂ ਜਾਂ ਜੀਵ ਮਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
ਪਿਆਸ :	ਤ੍ਰਿੜ੍ਹ ਨੂੰ
ਸੁਖਾਲਾ :	ਸੌਖਾ ।
ਲਾਡਲੀ :	ਪਿਆਰੀ ।
ਤਨ :	ਸਰੀਰ ।
ਖਿੜ ਉੱਠਦੇ :	ਖ਼ੁਸ਼ ਹੋ ਜਾਂਦੇ |
ਸੁਖ ਬੋਲ :	ਮੂੰਹੋਂ ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਕੱਢ ।
ਫ਼ਸਲਾਂ :	ਖੇਤਾਂ ਵਿਚ ਅੰਨ, ਦਾਲਾਂ ਤੇ ਫਲ ਆਦਿ ਵਸਤਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪੌਦੇ |

Punjab State Board PSEB 3rd Class Punjabi Book Solutions Chapter 11 ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦਾ ਬਚਪਨ Textbook Exercise Questions, and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Punjabi Chapter 11 ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦਾ ਬਚਪਨ

Punjabi Guide for Class 3 PSEB ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦਾ ਬਚਪਨ Textbook Questions and Answers

ਪਾਠ-ਅਭਿਆਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ ।

(i) ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਬਚਪਨ ਵਿਚ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗ਼ਲਤ ਸੰਗਤ ਵਿਚ ਪੈ ਗਏ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਚੋਰੀ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਪੰਜਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕਿੰਨੇ ਸ਼ਬਦ ਗ਼ਲਤ ਲਿਖੇ ?
ਉੱਤਰ-
ਇਕ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਅਨੁਸਾਰ ਲਿਖਾਈ ਕਿਹੋਜਿਹੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਸੁੰਦਰ ।

(ii) ਬਹੁਤ ਸੰਖੇਪ ਉੱਤਰ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਠੀਕ ਸ਼ਬਦ ਚੁਣ ਕੇ ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ : ਬੁਰੀ ਸੰਗਤ, ਗੁਣਾਂ, ਬਚਪਨ, ਅਸੂਲਾਂ)

1. ਮਹਾਂਪੁਰਸ਼ ਆਪਣੇ ਚੰਗੇ …………………………………… ਕਰਕੇ ਮਹਾਨ ਬਣਦੇ ਹਨ ।
ਉੱਤਰ-
ਮਹਾਂਪੁਰਸ਼ ਆਪਣੇ ਚੰਗੇ ਅਸੂਲਾਂ ਕਰਕੇ ਮਹਾਨ ਬਣਦੇ ਹਨ ।

2. ਬਚਪਨ ਵਿਚ ਮਹਾਤੱਮਾ ਗਾਂਧੀ ……………………………………….. ਵਿਚ ਪੈ ਗਏ ।
ਉੱਤਰ-
ਬਚਪਨ ਵਿਚ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਬੁਰੀ ਸੰਗਤ ਵਿਚ ਪੈ ਗਏ ।

3. ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ …………………………………….. ਦੀ ਇਕ ਗ਼ਲਤੀ ਦਾ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਭਰ ਪਛਤਾਵਾ ਰਿਹਾ ।
ਉੱਤਰ-
ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬਚਪਨ ਦੀ ਇਕ ਗ਼ਲਤੀ ਦਾ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਭਰ ਪਛਤਾਵਾ ਰਿਹਾ ।

4. ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਚੰਗੇ ……………………………. ਕਰਕੇ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਸਫਲ ਹੋਏ ।
ਉੱਤਰ-
ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਚੰਗੇ ਗੁਣਾਂ ਕਰਕੇ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਸਫਲ ਹੋਏ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਚਪਨ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗ਼ਲਤੀ ਕਿਹੜੀ ਕੀਤੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਚਪਨ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗ਼ਲਤੀ ਆਪਣੇ ਘਰ ਤੋਂ ਚੋਰੀ ਕਰਨ ਦੀ ਕੀਤੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਕੋਲੋਂ ਮਾਫ਼ੀ ਕਿਵੇਂ ਮੰਗੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਕੋਲੋਂ ਮਾਫ਼ੀ ਇੱਕ ਚਿੱਠੀ ਲਿਖ ਕੇ ਮੰਗੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਨਕਲ ਕਿਉਂ ਨਾ ਮਾਰੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਨਕਲ ਇਸ ਲਈ ਨਾ ਮਾਰੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਚਪਨ ਵਿਚ ਹੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ ਕਿ ਨਕਲ ਕਰਨੀ ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਸੁੰਦਰ ਲਿਖਾਈ ਬਾਰੇ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦਾ ਕੀ ਵਿਚਾਰ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਸੀ ਕਿ ਸੁੰਦਰ ਲਿਖਾਈ ਨਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਵਿੱਦਿਆ ਅਧੂਰੀ ਹੈ । ਇਸ ਲਈ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁੰਦਰ ਲਿਖਾਈ ਦਾ ਢੰਗ ਆਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਭਰ ਕਿਸ ਗਲਤੀ ਦਾ ਪਛਤਾਵਾ ਰਿਹਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਚਪਨ ਵਿਚ ਸੁੰਦਰ ਲਿਖਾਈ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਾ ਸਮਝਿਆ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਦੱਸੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾਓ :

ਉੱਤਰ-

ਸਫਲ,	ਕਾਮਯਾਬ
ਚਿੱਠੀ	ਖ਼ਤ
ਅੱਥਰੂ	ਹੰਝੂ
ਪਰਦੇਸ	ਵਿਦੇਸ਼
ਨੁਕਸ	ਕਮੀ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਾਕਾਂ ਵਿਚ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ :

ਅਸੂਲ, ਸੰਗਤ, ਣ, ਹਿੰਮਤ, ਅੱਥਰੂ, ਮਹਿਸੂਸ ।
ਉੱਤਰ-

• ਅਸੂਲ (ਨਿਯਮ, ਨੇਮ)-ਮਹਾਂਪੁਰਸ਼ ਆਪਣੇ ਚੰਗੇ ਅਸੂਲਾਂ ਕਰਕੇ ਮਹਾਨ ਬਣਦੇ ਹਨ ।
• ਸੰਗਤ ਜੋੜ-ਮੇਲ, ਸਭਾ-ਸਾਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚੰਗੇ ਬੰਦਿਆਂ ਦੀ ਸੰਗਤ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ।
• ਪ੍ਰਣ (ਇਰਾਦਾ-ਜਦੋਂ ਬੰਦਾ ਪੱਕਾ ਪ੍ਰਣ ਕਰ ਕੇ ਕਿਸੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਜੁੱਟ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਸਫਲਤਾ ਜ਼ਰੂਰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ।
• ਹਿੰਮਤ ਹੌਸਲਾ, ਦਲੇਰੀ)-ਹਿੰਮਤ ਕਰੇ ਮਨੁੱਖ ਜੇ, ਜਾ ਛੋਹੇ ਅਸਮਾਨ ।
• ਅੱਥਰੂ (ਹੰਝੂ)-ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਝਿੜਕਿਆ, ਤਾਂ ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਅੱਥਰੂ ਵਗਣ ਲੱਗ ਪਏ ।
• ਮਹਿਸੂਸ (ਅਨੁਭਵ)-ਅੱਜ ਮੈਨੂੰ ਗਰਮੀ ਕੁੱਝ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ।

(iii) ਪੜੋ, ਸਮਝੋ ਤੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ .

1. ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਪੈਰੇ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹੋ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ :
ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਬੁਰੀ ਸੰਗਤ ਵਿੱਚ ਪੈ ਗਏ । ਬੁਰੀ ਸੰਗਤ ਵਿੱਚ ਪੈ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਈ ਗ਼ਲਤ ਕੰਮ ਕੀਤੇ । ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗ਼ਲਤੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਘਰ ਤੋਂ ਚੋਰੀ ਕਰਨ ਦੀ ਕੀਤੀ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਹੀ | ਘਰ ਵਿੱਚੋਂ ਸੋਨੇ ਦਾ ਇਕ ਗਹਿਣਾ ਚੁਰਾਇਆ | ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਗ਼ਲਤੀ ਬਾਰੇ ਸੋਚਿਆ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਦੁੱਖ ਹੋਇਆ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਣ ਕੀਤਾ ਕਿ ਅੱਗੇ ਤੋਂ ਕਦੇ ਚੋਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ ।

ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਦੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਨੂੰ ਸਾਰੀ ਗੱਲ ਦੱਸ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਮਾਫ਼ੀ ਮੰਗ ਲੈਣਗੇ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਨਹੀਂ ਸੀ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡਰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਸੀ ਕਿ ਪਿਤਾ ਜੀ ਦੇ ਮਨ ਨੂੰ ਠੇਸ ਲੱਗੇਗੀ । ਬਹੁਤ ਸੋਚਣ ਪਿੱਛੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਚਿੱਠੀ – ਲਿਖੀ ।ਉਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਗ਼ਲਤੀ ਦਾ ਪੂਰਾ ਬਿਆਨ ਲਿਖ ਦਿੱਤਾ । ਗਲਤੀ ਦੀ ਮਾਫ਼ੀ ਮੰਗੀ ਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਗਲਤੀ ਬਦਲੇ ਠੀਕ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣ ਦੀ ਮੰਗ ਵੀ ਕੀਤੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-
1. ਬੁਰੀ ਸੰਗਤ ਵਿਚ ਪੈ ਕੇ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਕੀ ਕੀਤਾ ?
2. ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗ਼ਲਤੀ ਕੀ ਕੀਤੀ ?
3. ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਕੀ ਪ੍ਰਣ ਕੀਤਾ ?
4. ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਵਿਚ ਕਿਸ ਗੱਲ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਨਹੀਂ ਸੀ ? .
5. ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਪਾਸੋਂ ਮਾਫ਼ੀ ਮੰਗਣ ਲਈ ਕੀ ਕੀਤਾ ?
ਉੱਤਰ-
1. ਕਈ ਗ਼ਲਤ ਕੰਮ ਕੀਤੇ ।
2. ਘਰੋਂ ਸੋਨੇ ਦਾ ਇਕ ਗਹਿਣਾ ਚੁਰਾਇਆ ।
3. ਕਿ ਉਹ ਅੱਗੋਂ ਕੋਈ ਚੋਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ ।
4. ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਚੋਰੀ ਬਾਰੇ ਦੱਸ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਮਾਫ਼ੀ ਮੰਗਣ ਦੀ ।
5. ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਚਿੱਠੀ ਲਿਖੀ ਤੇ ਉਸ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਗ਼ਲਤੀ ਦਾ ਪੂਰਾ ਬਿਆਨ ਲਿਖ ਕੇ ਮਾਫ਼ੀ ਮੰਗੀ । ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣੀ ਗ਼ਲਤੀ ਲਈ ਸਜ਼ਾ ਦੀ ਮੰਗ ਵੀ ਕੀਤੀ ।

2. ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਪੈਰੇ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹੋ ਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ : ਜਦੋਂ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਸਕੂਲ ਵਿਚ ਪੜ੍ਹਦੇ ਸਨ ਤਾਂ ਇਕ ਵਾਰ ਸਕੂਲਾਂ ਦੇ ਇਕ ਇਨਸਪੈਂਕਟਰ ਸਕੂਲ ਵਿਚ ਦੌਰਾ ਕਰਨ ਆਏ । ਇਨਸਪੈਂਕਟਰ ਨੇ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੀ ਜਮਾਤ ਵਿਚ ਆ ਕੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਕੁੱਝ ਲਿਖਣ ਲਈ ਕਿਹਾ | ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੰਜ ਸ਼ਬਦ ਲਿਖਣ ਵਾਸਤੇ ਬੋਲੇ । ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਪੰਜਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਸ਼ਬਦ ਗਲਤ ਲਿਖਿਆ । ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੇ ਅਧਿਆਪਕ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗ ਗਿਆ | ਅਧਿਆਪਕ ਨੇ ਇਸ਼ਾਰੇ ਨਾਲ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੂੰ ਨਾਲ ਬੈਠੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਨਕਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਆਪ ਆਪਣਾ ਗ਼ਲਤ ਲਿਖਿਆ ਸ਼ਬਦ ਠੀਕ ਕਰ ਲਵੇ । ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ।
ਧੀ ਜੀ ਨੂੰ ਇਹ ਗੱਲ ਬਚਪਨ ਵਿਚ ਹੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਕਿ ਨਕਲ ਕਰਨੀ ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ । |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-
1. ਕੌਣ ਦੌਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਆਇਆ?
2. ਇਨਸਪੈਂਕਟਰਾਂ ਨੇ ਕਿੰਨੇ ਸ਼ਬਦ ਲਿਖਣ ਲਈ ਬੋਲੇ ? .
3. ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਕਿੰਨੇ ਸ਼ਬਦ ਗ਼ਲਤ ਲਿਖੇ ?
4. ਅਧਿਆਪਕ ਨੇ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੂੰ ਕੀ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ ?
5. ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੂੰ ਬਚਪਨ ਵਿਚ ਕੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
1, ਸਕੂਲਾਂ ਦਾ ਇਨਸਪੈਂਕਟਰ ।
2. ਪੰਜ
3. ਇਕੋ ।
4. ਕਿ ਉਹ ਦੂਜੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਨਕਲ ਕਰ ਕੇ ਆਪਣੇ ਗ਼ਲਤ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰ ਲੈਣ ।
5. ਕਿ ਨਕਲ ਕਰਨੀ ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ।

(iv) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਠੀਕ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ ਸਹੀ (✓) ਜੀ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਮਹਾਂਪੁਰਖ ਕਿਵੇਂ ਮਹਾਨ ਬਣਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਚੰਗੇ ਅਸੂਲਾਂ ਕਰਕੇ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਮਹਾਂਪੁਰਸ਼ ਕੀ ਸੁਧਾਰਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਆਪਣੀਆਂ ਗ਼ਲਤੀਆਂ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
‘ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਕਦੋਂ ਬੁਰੀ ਸੰਗਤ ਵਿਚ ਪੈ ਗਏ ?
ਉੱਤਰ-
ਬਚਪਨ ਵਿਚ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਮਹਾਤਮਾਂ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਬਚਪਨ ਵਿਚ : ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਕੀ ਗ਼ਲਤੀ ਕੀਤੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਘਰ ਤੋਂ ਚੋਰੀ ਕਰਨ ਦੀ (✓) |

ਸ਼ਨ 5.
ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਘਰੋਂ ਕੀ ਚੁਰਾਇਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਸੋਨੇ ਦਾ ਇਕ ਗਹਿਣਾ (✓)

ਪਸ਼ਨ 6.
ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਅੱਗੇ ਆਪਣਾ ਗੁਨਾਹ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਬੂਲ ਕੀਤਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਚਿੱਠੀ ਲਿਖ ਕੇ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੇ ਸਕੂਲ ਵਿਚ ਦੌਰਾ ਕਰਨ | ਕੌਣ ਆਇਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਇਨਸਪੈਂਕਟਰ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਇਨਸਪੈਂਕਟਰ ਨੇ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੀ ਜਮਾਤ ਵਿਚ ਆ ਕੇ ਕਿੰਨੇ ਸ਼ਬਦ ਲਿਖਣ ਲਈ ਬੋਲੇ ?
ਉੱਤਰ-
ਪੰਜ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਕਿੰਨੇ ਸ਼ਬਦ ਗਲਤੇ ਲਿਖੇ ?
ਉੱਤਰ-
ਇਕ (✓)।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 10.
ਕਿਸ ਨੇ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੂੰ ਨਕਲ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਅਧਿਆਪਕ ਨੇ (✓)

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 11.
ਬਚਪਨ ਵਿਚ ਹੀ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਸੁੰਦਰ ਲਿਖਾਈ ਬਾਰੇ ਕੀ ਵਿਚਾਰ ਵਸ ਗਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 12.
ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਵਕਾਲਤ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ . ਕਿੱਥੇ ਕੀਤੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਵਲਾਇਤ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿਚ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 13.
ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰ ਕੇ ਕਿੱਥੇ ਗਏ ?
ਉੱਤਰ-
ਅਫ਼ਰੀਕਾ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 14.
ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਕਿਸ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਵਿੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਅਧੂਰੀ ਮੰਨਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਸੁੰਦਰ ਲਿਖਾਈ ਤੋਂ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 15.
ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੁਢਲੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਸਮੇਂ ਕਿਸ ਚੀਜ਼ ਵਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਸੁੰਦਰ ਲਿਖਾਈ ਵਲ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 16.
ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਗੁਣਾਂ ਕਰਕੇ ਕਿਸ ਤੋਂ ਅਥਾਹ ਪਿਆਰ ਮਿਲਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 17.
“ਆਦਰ ਦਾ ਸਮਾਨਾਰਥੀ ਸ਼ਬਦ ਕੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਤਿਕਾਰ (✓) ।

(v) ਰਚਨਾਤਮਿਕ ਕਾਰਜ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-
ਇਕ ਚੰਗੇ ਬੱਚੇ ਵਿਚ ਕਿਹੜੇ ਗੁਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-

ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦਾ ਬਚਪਨ Summary & Translation in punjabi

ਸ਼ਬਦ :	ਅਰਥ
ਮਹਾਂਪੁਰਸ਼ :	ਸਤਿਕਾਰਯੋਗ ਧਰਮ ਆਗੂ ।
ਅਸੂਲਾਂ :	ਨਿਯਮਾਂ, ਨੇਮਾਂ ।
ਸਬਕ :	ਸਿੱਖਿਆ ।
ਪ੍ਰਣ :	ਇਰਾਦਾ |
ਹਿੰਮਤ :	ਹੌਸਲਾ, ਦਲੇਰੀ ।
ਠੇਸ :	ਸੱਟ, ਚੋਟ ।
ਗੁਨਾਹ :	ਕਸੂਰ ।
ਦੌਰਾ ਕਰਨਾ :	ਫੇਰੀ ਮਾਰਨਾ, ਗੇੜਾ ਲਾਉਣਾ |
ਪਰਦੇਸ :	ਪਰਾਇਆ ਦੇਸ ॥
ਵਲਾਇਤੋਂ :	ਇੰਗਲੈਂਡ ਤੋਂ, ਪਰਦੇਸ ਤੋਂ ।
ਵਕਾਲਤ :	ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਵਿੱਦਿਆ ।
ਅਧੂਰੀ :	ਜੋ ਪੂਰੀ ਨਾ ਹੋਵੇ ।
ਅਥਾਹ :	ਬੇਅੰਤ |

Punjab State Board PSEB 3rd Class Punjabi Book Solutions Chapter 10 ਆਲੇ-ਭੋਲੇ Textbook Exercise Questions, and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Punjabi Chapter 10 ਆਲੇ-ਭੋਲੇ

Punjabi Guide for Class 3 PSEB ਆਲੇ-ਭੋਲੇ Textbook Questions and Answers

ਪਾਠ-ਅਭਿਆਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ ।

(i) ਬਹੁਤ ਸੰਖੇਪ ਉੱਤਰ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਬੁਝਾਰਤਾਂ ਬੁੱਝੋ :
(ਉ) ਹਰਾ-ਹਰਾ ਰੰਗ ਐ,
ਲਾਲ ਉਹਦੀ ਚੁੰਝ ਐ ।
ਕਾਲੀ ਉਸਦੀ ਗਾਨੀ ਐ,
ਰੱਬ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਐ ।
ਉੱਤਰ-
ਤੋਤਾ

(ਅ), ਨਜ਼ਰ, ਰੱਖੇ ਸਭ ਦੀ,
ਰਾਖੀ ਕਰੇ ਘਰ ਦੀ ।
ਉੱਤਰ-
ਜਿੰਦਰਾ

(ਇ) ਰੇਲ ਵਾਂਗੂ ਜਾਵੇ ਉਹ ਦੌੜਦਾ
ਦਗੜ-ਦਗੜ ਖੜਕਾ ਹੁੰਦਾ,
ਉਸਦੇ ਪੌੜ ਦਾ ।
ਉੱਤਰ-
ਘੋੜਾ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਲਿਖੋ :

(ਉ) ‘ਆਲੇ-ਭੋਲ਼ੇ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਆਏ ਪੰਛੀਆਂ ਦੇ ਨਾਂ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਤੋਤੇ, ਚਿੜੀਆਂ, ਕਾਂ ।

(ਅ) ਕੋਈ ਦੋ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਕੌਡ-ਕਬੱਡੀ, ਗੁੱਲੀ-ਡੰਡਾ |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਸੋਹਣਾ ਕਰ ਕੇ ਲਿਖੋ :

(ਉ) ਗਾਲ੍ਹੜ, ਤੋਤੇ, ਚਿੜੀਆਂ, ਕਾਂ ।
(ਅ) ਜੰਗਲ, ਬੇਲੇ, ਨਦੀਆਂ, ਨਾਲੇ ।
(ਇ) ਲੁਕਣ-ਮੀਚੀ, ਗੁੱਲੀ-ਡੰਡਾ, ਕੌਡ-ਕਬੱਡੀ ।
ਉੱਤਰ-
ਨੋਟ-ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਪ ਹੀ ਲਿਖਣ ॥

ਪਸ਼ਨ 4.
ਸਮਝੋ ਅਤੇ ਲਿਖੋ :

ਗੋਰੀ : ਗਾਂ
ਆਲੇ : …………………………
ਨੀਲਾ : ……………………….
ਠੰਢੀ : ……………………….
ਜੰਗਲ : ……………………….
ਉੱਤਰ –
ਗੋਰੀ : ਗਾਂ
ਆਲੇ: ਭੋਲੇ
ਨੀਲਾ : ਅੰਬਰ
ਠੰਢੀ : ਛਾਂ
ਜੰਗਲ : ਬੇਲੇ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਦੱਸੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾਓ :

ਉੱਤਰ –

ਅੰਬਰ	ਅਕਾਸ਼
ਗਰਾਂਅ	ਪਿੰਡ
ਸਭ	ਸਾਰੇ
ਰੱਬ	ਪਰਮਾਤਮਾ
ਥਾਂ	ਜਗਾ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਵਾਕਾਂ ਵਿਚ ਵਰਤੋ :
ਅੰਬਰ, ਜੰਗਲ, ਖੁੱਲੀ, ਥਾਂ, ਠੰਢੀ, ਸਭ, ਗੋਰੀ, ਢੋਲ-ਢਮੱਕਾ, ਗਾੜ |
ਉੱਤਰ-

• ਅੰਬਰ (ਅਸਮਾਨ-ਅੰਬਰ ਤਾਰਿਆਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ।
• ਜੰਗਲ ਸੰਘਣੇ ਰੁੱਖਾਂ-ਬੂਟਿਆਂ ਨਾਲ ਭਰੀ ਲੰਮੀਚੌੜੀ ਥਾਂ, ਵਣ-ਇਸ ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਸ਼ੇਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ।
• ਖੁੱਲ੍ਹੀ · ਜੋ ਤੰਗ ਨਾ ਹੋਵੇ)-ਇਹ ਥਾਂ ਕਾਫ਼ੀ | ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਹੈ ।
• ਥਾਂ (ਜ)-ਇੱਥੇ ਤੈਨੂੰ ਬੈਠਣ ਲਈ ਥਾਂ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗੀ ।
• ਠੰਢੀ (ਸਰਦ-ਬੋਹੜ ਦੇ ਰੁੱਖ ਦੀ ਛਾਂ ਬਹੁਤ ਠੰਢੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ।
• ਸਭ (ਸਾਰੇ-ਅਸੀਂ ਸਭ ਕਮਰੇ ਵਿਚ ਬੈਠੇ ਰਹੇ ।
• ਗੋਰੀ (ਚਿੱਟੀ)-ਸਾਡੀ ਗੋਰੀ ਗਾਂ ਦੁੱਧ ਬਹੁਤ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ।
• ਢੋਲ-ਢਮੱਕਾ (ਢੋਲਾਂ ਦੇ ਵੱਜਣ ਦੀ ਅਵਾਜ਼| ਬਰਾਤ ਢੋਲ-ਢਮੱਕੇ ਨਾਲ ਆ ਰਹੀ ਸੀ ।
• ਗਾਲ੍ਹੜ (ਕਾਟੋ, ਗਲਹਿਰੀ)-ਗਾਲ੍ਹੜ ਦੌੜਦਾ ਹੋਇਆ ਰੁੱਖ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹ ਗਿਆ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਕਵਿਤਾ ਦੀਆਂ ਸਤਰਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰੋ :
(ੳ) ਆਲੇ-ਭੋਲੇ,
……………….
ਗਾਲ੍ਹੜ, ਤੋਤੇ,
……………….
ਨੀਲਾ ਅੰਬਰ,
……………….
ਉੱਤਰ-
ਆਲੇ-ਭੋਲੇ,
ਘੁੱਗੂ-ਘੋੜੇ,
ਗਾਲ੍ਹੜ ਤੋਤੇ,
ਚਿੜੀਆਂ, ਕਾਂ
ਨੀਲਾ ਅੰਬਰ,
ਸਭ ਦੇ ਨਾਂ |

(ਅ) ਕਿਤੇ ਵੀ ਬਹਿ ਕੇ
……………….
ਮੇਰ ਤੇਰ ਦੀ,
……………….
ਉੱਤਰ-
ਕਿਤੇ ਵੀ ਬਹਿ ਕੇ
ਕੁੱਝ ਵੀ ਖੇਡੋ,
ਮੇਰ ਤੇਰ ਦੀ,
ਕੋਈ ਨਾ ਥਾਂ |

(ਈ) ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ
……………….
ਸਾਰਾ ਮੁਲਕ
……………….
ਉੱਤਰ-
ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ
ਠੰਢੀ ਛਾਂ
ਸਾਰਾ ਮੁਲਕ
ਇਕ ਗਰਾਂਅ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਇਸ ਕਵਿਤਾ ਨੂੰ ਮਿਲ ਕੇ ਗਾਓ ।
ਉੱਤਰ-
ਨੋਟ-ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਪ ਗਾਉਣ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ ॥

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣ ਕੇ ਦਿੱਤੇ ਵਰਗਾਂ ਵਿਚ ਲਿਖੋ : ਤੋਤਾ, ਘੋੜਾ, ਨੀਲਾ, ਕਬੱਡੀ, ਲੁਕਣ-ਮੀਟੀ, ਕਾਲਾ, ਚਿੱਟਾ, ਚਿੜੀ, ਗਾਲ੍ਹੜ, ਗੁੱਲੀ-ਡੰਡਾ, ਗਾਂ, ਕਾਂ ।

ਉੱਤਰ-

(ii) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ‘
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਠੀਕ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ ਸਹੀ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
“ਆਲੇ-ਭੋਲੇ’ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਨੀਲਾ ਅੰਬਰ ਕਿਸ ਦੇ ਨਾਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਭ ਦੇ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
‘ਆਲੇ-ਭੋਲੋਂ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਮੇਰ-ਤੇਰ ਲਈ ਕਿਹੜੀ ਥਾਂ ਦੱਸੀ ਗਈ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਕੋਈ ਨਹੀਂ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਆਲੇ-ਭੋਲੋਂ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਸਾਰੇ ਮੁਲਕ ਨੂੰ ਕੀ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਇਕ ਗਰਾਂ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
“ਆਲੇ-ਭੋ ਕਵਿਤਾ ਹੈ ਜਾਂ ਕਹਾਣੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਕਵਿਤਾ (✓) ।

ਆਲੇ-ਭੋਲੇ Summary & Translation in punjabi

ਸ਼ਬਦ :	ਅਰਥ
ਆਲੇ-ਭੋਲੇ :	ਭੋਲੇ-ਭਾਲੇ, ਵਲ-ਛਲ ਰਹਿਤ ।
ਗਾਲੜ :	ਕਾਟੋ |
ਅੰਬਰ :	ਅਸਮਾਨ ॥
घेले :	ਦਰਿਆ ਦੇ ਕੰਢੇ ਦਾ ਜੰਗਲ ।
ਜੀਵ-ਜੀਵਾ :	ਜੀਵ-ਜੰਤੂ ।
ਮੇਰ-ਤੇਰ’:	ਮੇਰਾ-ਤੇਰਾ, ਭਿੰਨ-ਭੇਦ ।
ਮੁਲਕ :	ਦੇਸ਼ ।
ਗਰਾਂਅ :	ਪਿੰਡ ।

Punjab State Board PSEB 3rd Class Punjabi Book Solutions Chapter 9 ਸਾਈਕਲ ਦੇ ਝੂਟੇ Textbook Exercise Questions, and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Punjabi Chapter 9 ਸਾਈਕਲ ਦੇ ਝੂਟੇ

Punjabi Guide for Class 3 PSEB ਸਾਈਕਲ ਦੇ ਝੂਟੇ Textbook Questions and Answers

ਪਾਠ-ਅਭਿਆਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ

(i) ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਚੂਹਾ ਕਿੱਥੇ ਬੈਠ ਗਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਾਈਕਲ ਦੇ ਹੈਂਡਲ ਉੱਤੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਤਿੰਨੇ ਦੋਸਤ ਖੁਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਕੀ ਕਰਨ ਲੱਗੇ ?
ਉੱਤਰ-
ਗਾਣੇ ਗਾਉਣ ਤੇ ਨੱਚਣ-ਟੱਪਣ ਲੱਗੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਪੱਥਰ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਸ ਨੇ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਖ਼ਰਗੋਸ਼ ਨੇ ।

(ii) ਬਹੁਤ ਸੰਖੇਪ ਉੱਤਰ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਠੀਕ ਉੱਤਰ ਤੇ ਸਹੀ () ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :
(ੳ) ਤਿੰਨੇ ਦੋਸਤ ਸਾਈਕਲ ਕਿੱਥੇ ਚਲਾ ਰਹੇ ਸਨ ?
ਖੇਤ ਵਿਚ
ਸੜਕ ਉੱਤੇ
ਗਲੀ ਵਿਚ
ਉੱਤਰ-
ਸੜਕ ਉੱਤੇ

(ਅ) ਸਾਈਕਲ ਕਿਸ ਚੀਜ਼ ਨਾਲ ਟਕਰਾ ਗਿਆ ?
ਰੁੱਖ ਨਾਲ
ਕੰਧ ਨਾਲ
ਪੱਥਰ ਨਾਲ
ਉੱਤਰ-
ਪੱਥਰ ਨਾਲ

(ਇ) ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੱਥਰ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਿਸ ਨੇ ਕੀਤੀ ?
ਚੂਹੇ ਨੇ
ਖ਼ਰਗੋਸ਼ ਨੇ
ਕੁੱਤੇ ਨੇ
ਉੱਤਰ-
ਖ਼ਰਗੋਸ਼ ਨੇ

(ਸ) ਪਹਿਲਵਾਨ ਕਿਹੜੀ ਖੇਡ ਖੇਡਦਾ ਹੈ ?
ਕੁਸ਼ਤੀ
ਕਬੱਡੀ
ਹਾਕੀ
ਉੱਤਰ-
ਕੁਸ਼ਤੀ

(ਹ) ਸ਼ੇਖੀ ਮਾਰਨ ਤੋਂ ਕੀ ਭਾਵ ਹੈ ?
ਪਿਆਰ ਕਰਨਾ
ਗੁੱਸਾ ਕਰਨਾ
ਫੜ੍ਹ ਮਾਰਨਾ |
ਉੱਤਰ-
ਫੜ੍ਹ ਮਾਰਨਾ |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਤਿੰਨ ਦੋਸਤ ਕੌਣ-ਕੌਣ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਤਿੰਨ ਦੋਸਤ ਸਨ : ਚੂਹਾ, ਖ਼ਰਗੋਸ਼ ਅਤੇ ਕੁੱਤਾ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਸਾਈਕਲ ਕੌਣ ਚਲਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਖ਼ਰਗੋਸ਼ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਸਾਈਕਲ ਕਿਵੇਂ ਉਲਟ ਗਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਾਈਕਲ ਇਕ ਪੱਥਰ ਨਾਲ ਟਕਰਾ ਕੇ ਉਲਟ ਗਿਆ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਦੂਰ ਬੈਠੇ ਕੁੱਤੇ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਦੂਰ ਬੈਠੇ ਕੁੱਤੇ ਨੇ ਖ਼ਰਗੋਸ਼ ਤੇ ਚੂਹੇ ਨੂੰ ਕਿਹਾ,ਇਹ ਡਿਗਿਆ ਸਾਈਕਲ ਇਕੱਲੇ-ਇਕੱਲੇ ਤੋਂ ਸਿੱਧਾ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ । ਤਿੰਨੇ ਰਲ਼ ਕੇ ਜ਼ੋਰ ਲਾਉਂਦੇ ਹਾਂ !”

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਠੀਕ ਸ਼ਬਦ ਚੁਣ ਕੇ ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ :

(ਉ) ਖ਼ਰਗੋਸ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਮੈਂ ਬਹੁਤ ……………………… ਹਾਂ ।” (ਚਲਾਕ, ਬਲਵਾਨ )
ਉੱਤਰ-
ਖ਼ਰਗੋਸ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਬਲਵਾਨ ਹਾਂ।”

(ਅ)……………………………. ਆਪਣੀ ਥਾਂ ਤੋਂ ਹਿੱਲ ਨਹੀਂ ਤੋਂ ਸੀ ਰਿਹਾ । (ਸਾਈਕਲ, ਟਰੱਕ )
ਉੱਤਰ-
ਸਾਈਕਲ ਆਪਣੀ ਥਾਂ ਤੋਂ ਹਿੱਲ ਨਹੀਂ ਸੀ ਰਿਹਾ ।

(ਈ) ਤਿੰਨਾਂ ਨੇ ਰਲ ਕੇ ……………………… ਨੂੰ ਪਾਸੇ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ । (ਇੱਟ, ਪੱਥਰ)
ਉੱਤਰ-
ਤਿੰਨਾਂ ਨੇ ਰਲ ਕੇ ਪੱਥਰ ਨੂੰ ਪਾਸੇ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ।

(ਸ) ਤਿੰਨੇ ਉੱਚੀ-ਉੱਚੀ ……………………….. ਰਹੇ ਸਨ (ਦੌੜ, ਗਾ)
ਉੱਤਰ-
ਤਿੰਨੋਂ ਉੱਚੀ-ਉੱਚੀ ਗਾ ਰਹੇ ਸਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਵਾਕਾਂ ਵਿਚ ਵਰਤੋਂ :
ਸਾਈਕਲ, ਪੱਥਰ, ਅਚਾਨਕ, ਨਜ਼ਰ, ਪੈਡਲ, ਸਿੱਧਾ, ਬਲਵਾਨ, ਸੜਕ, ਝੋਰਾ, ਹਰਕਤ, ਮਜ਼ੇਦਾਰ, ਧਿਆਨ, ਸ਼ੇਖੀ, ਦੋਸਤ, ਟਪੂਸੀ ।
ਉੱਤਰ-

• ਸਾਈਕਲ (ਸਫ਼ਰ ਦਾ ਇਕ ਮਸ਼ੀਨੀ ਸਾਧਨ)-ਮੈਂ ਸਾਈਕਲ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਸ਼ਹਿਰ ਗਿਆ ।
• ਪੱਥਰ (ਜ਼ਮੀਨ ਦਾ ਸਖ਼ਤ ਹਿੱਸਾ, ਚੱਟਾਨਪਹਾੜ ਖਿਸਕਣ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪੱਥਰ ਰਿੜ੍ਹਦੇ ਹੋਏ ਥੱਲੇ ਆਏ ।
• ਅਚਾਨਕ ਇਕ ਦਮ-ਅਚਾਨਕ ਮੇਰਾ ਪੈਰ ਤਿਕਿਆ ਤੇ ਮੈਂ ਡਿਗ ਪਿਆ |
• ਨਜ਼ਰ (ਦੇਖਣ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ)-ਉਸ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੈ ।
• ਪੈਡਲ ਪੈਰ ਰੱਖਣ ਦੀ ਥਾਂ)-ਉਹ ਸਾਈਕਲ ਉੱਤੇ ਪੈਡਲ ਮਾਰਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ।
• ਸਿੱਧਾ (ਜੋ ਟੇਢਾ ਨਾ ਹੋਵੇ)-ਤੂੰ ਸਿੱਧਾ ਤੁਰਿਆ ਚਲ ।
• ਬਲਵਾਨ (ਤਾਕਤਵਰ)-ਕਸਰਤ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਬਲਵਾਨ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ ।
• ਸੜਕ ਲੁੱਕ ਤੇ ਬਜਰੀ ਪਾ ਕੇ ਬਣਿਆ ਪੱਕਾ ਰਾਹ)-ਕੇਲੇ ਦਾ ਛਿਲਕਾ ਸੜਕ ਉੱਤੇ ਨਾ ਸੁੱਟੋ ।
• ਭੋਰਾ (ਕਿਣਕਾ-ਮੈਂ ਸਵੇਰ ਦਾ ਭੋਰਾ ਵੀ ਮੂੰਹ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ ।
• ਹਰਕਤ (ਹਿਲ-ਜੁਲ)-ਮੈਨੂੰ ਤੇਰੀਆਂ ਹਰਕਤਾਂ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ।
• ਮਜ਼ੇਦਾਰ (ਸੁਆਦਲੀ)-ਇਹ ਕਹਾਣੀ ਬੜੀ ਮਜ਼ੇਦਾਰ ਹੈ ।
• ਧਿਆਨ (ਮਨ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਟਿਕਾ ਕੇ-ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਕਰੋ ।
• ਸ਼ੇਖੀ (ਆਪਣੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਵਧਾ-ਚੜ੍ਹਾ ਕੇ ਦੱਸਣਾ, ਗਪੌੜ-ਦੀਪਾ ਸ਼ੇਖ਼ੀਆਂ ਮਾਰਨ ਜੋਗਾ ਹੀ ਹੈ, ਕਰਨੇ ਜੋਗਾ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ ।
• ਦੋਸਤ ਮਿੱਤਰ)-ਮਨਜੀਤ ਮੇਰਾ ਪੱਕਾ ਦੋਸਤ ਹੈ ।
• ਟਪੂਸੀ ਛਾਲ)-ਬਾਂਦਰ ਰੁੱਖ ਉੱਤੇ ਟਪੂਸੀਆਂ ਮਾਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ।

(ii). ਪੜੋ, ਸਮਝੋ ਤੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਪੈਰੇ ਨੂੰ ਪੜੋ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ :

ਚੂਹਾ, ਖ਼ਰਗੋਸ਼ ਤੇ ਕੁੱਤਾ ਤਿੰਨ ਦੋਸਤ ਸਨ । ਇਕ ਵਾਰੀ ਉਹ ਇਕੱਠੇ ਘੁੰਮ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਅਚਾਨਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਸੜਕ ਕੰਢੇ ਖੜੇ ਇਕ ਸਾਈਕਲ ਉੱਤੇ ਪਈ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਕਿਉਂ ਨਾ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਮਿਲ ਕੇ ਝੂਟੇ ਲਈਏ । ਖ਼ਰਗੋਸ਼ ਸਾਈਕਲ ਦੀ ਸੀਟ ਉੱਤੇ ਹੈਂਡਲ ਫੜ ਕੇ ਬੈਠ ਗਿਆ । ਉਹ ਪੈਡਲ ਮਾਰਨ ਲੱਗਾ । ਚੂਹਾ ਹੈਂਡਲ ਉੱਤੇ ਅਤੇ ਕੁੱਤਾ ਪਿਛਲੀ ਸੀਟ ਉੱਤੇ ਬੈਠ ਗਿਆ | ਸਾਈਕਲ ਸੜਕ ਉੱਤੇ ਚੱਲ ਪਿਆ । ਤਿੰਨੇ ਖੁਸ਼ੀ ਵਿਚ ਗਾਣੇ ਗਾਉਣ ਤੇ ਨੱਚਣ ਟੱਪਣ ਲੱਗੇ । ਅਜੇ ਕੁੱਝ ਹੀ ਦੂਰ ਗਏ ਸਨ ਕਿ ਸਾਈਕਲ ਇਕ ਪੱਥਰ ਨਾਲ ਟਕਰਾ ਕੇ ਉਲਟ ਗਿਆ । ਤਿੰਨੇ ਉਛਲ ਕੇ ਦੂਰ ਜਾ ਡਿਗੇ ਤੇ ਲੱਗੇ ਚੀਕਾਂ ਮਾਰਨ । ਫਿਰ ਤਿੰਨਾਂ ਨੇ ਉੱਠ ਕੇ ਮਿੱਟੀ ਝਾੜੀ ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਸੋਚਣ ਲੱਗੇ ਕਿ ਹੁਣ ਕੀ ਕਰੀਏ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-
1. ਕੌਣ-ਕੌਣ ਦੋਸਤ ਸਨ ?
2. ਖ਼ਰਗੋਸ਼ ਕਿੱਥੇ ਤੇ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੈਠ ਗਿਆ ?
3. ਕੌਣ ਸਾਈਕਲ ਦੇ ਪੈਡਲ ਮਾਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ?
4. ਚੂਹਾ ਕਿੱਥੇ ਬੈਠਾ ?
5. ਪਿਛਲੀ ਸੀਟ ਉੱਤੇ ਕੌਣ ਬੈਠਾ ?
6. ਸਾਈਕਲ ਕਿਸ ਚੀਜ਼ ਨਾਲ ਟਕਰਾਇਆ ?
7. ਸਾਈਕਲ ਤੋਂ ਕੌਣ-ਕੌਣ ਡਿਗੇ ?
ਉੱਤਰ-
1. ਚੂਹਾ, ਖ਼ਰਗੋਸ਼ ਅਤੇ ਕੁੱਤਾ ।
2. ਸਾਈਕਲ ਦੀ ਸੀਟ ਉੱਤੇ ਹੈਂਡਲ ਫੜ ਕੇ ।
3. ਖ਼ਰਗੋਸ਼ ।
4. ਹੈਂਡਲ ਉੱਤੇ ।
5. ਕੁੱਤਾ ।
6. ਇਕ ਪੱਥਰ ਨਾਲ ।
7. ਚੂਹਾ, ਖ਼ਰਗੋਸ਼ ਅਤੇ ਕੁੱਤਾ ।

(iv) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਠੀਕ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ ਸਹੀ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ-

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਚੂਹੇ, ਕੁੱਤੇ ਤੇ ਖ਼ਰਗੋਸ਼ ਦਾ ਆਪਸ ਵਿਚ ਕੀ ਰਿਸ਼ਤਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਦੋਸਤੀ ਦਾ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਚੂਹੇ, ਖ਼ਰਗੋਸ਼ ਅਤੇ ਕੁੱਤੇ ਨੇ ਕਿਸ ਚੀਜ਼ ਉੱਤੇ ਝੂਟੇ ਲੈਣ ਬਾਰੇ ਸੋਚਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਾਈਕਲ ਉੱਤੇ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3. ਖ਼ਰਗੋਸ਼ ਸਾਈਕਲ ਉੱਤੇ ਕਿਸ ਥਾਂ ਬੈਠ ਗਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਸੀਟ ਉੱਤੇ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਸੀਟ ਉੱਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਪੈਡਲ ਕੌਣ ਮਾਰਨ ਲੱਗਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਖ਼ਰਗੋਸ਼ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਚੂਹਾ ਕਿੱਥੇ ਬੈਠਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਹੈਂਡਲ ਉੱਤੇ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਕੁੱਤਾ ਸਾਈਕਲ ਉੱਤੇ ਕਿੱਥੇ ਬੈਠਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਪਿਛਲੀ ਸੀਟ ਉੱਤੇ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਸਾਈਕਲ ਕਿਸ ਦੇ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਸਿੱਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ? ਕਿਸ ਨੇ ਸੜਕ ਤੋਂ ਪੱਥਰ ਪਾਸੇ ਹਟਾਇਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਖ਼ਰਗੋਸ਼, ਕੁੱਤੇ ਤੇ ਚੂਹੇ ਨੇ ਰਲ ਕੇ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਕਿਸ ਨੇ ਸਾਈਕਲ ਸਿੱਧਾ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿੰਨਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ੋਰ ਲਾਉਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਕੁੱਤੇ ਨੇ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
‘ਸਾਈਕਲ ਦੇ ਝੂਟੇ ਕਹਾਣੀ ਤੋਂ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਮਿਲ ਕੇ (v । |

ਪ੍ਰਬਨ 10.
“ਸਾਈਕਲ ਦੇ ਬੂਟੇ ਕਹਾਣੀ ਹੈ ਜਾਂ ਲੇਖ ।
ਉੱਤਰ-
ਕਹਾਣੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 11.
ਸ਼ੇਖੀ ਮਾਰਨ ਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਫੜ੍ਹ ਮਾਰਨੀ (✓) ।

(v) ਵਿਆਕਰਨ
ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝੋ ਤੇ ਲਿਖੋ :

ਦੂਰੋ, : ਨੇੜੇ
ਸਿੱਧਾ : ………………………….
ਦੋਸਤ : ………………………….
ਉੱਚੀ-ਉੱਚੀ : ………………………….
ਪਿਛਲੀ : ………………………….
ਉੱਤਰ –

ਦੂਰ :	ਨੇਤੇ
ਸਿਁਪਾ	ਪੁੱਠਾ
ਦੋਸਤ	ਦੁਸ਼ਮਣ
ਉੱਚੀ-ਉੱਚੀ	ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ
ਪਿਛਲੀ	ਅਗਲੀ ।

(vi) ਅਧਿਆਪਕ ਲਈ
ਅਧਿਆਪਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਵਾਕ ਬੋਲ ਕੇ ਲਿਖਾਏ :

1. ਮੀਨੂੰ ਤੇ ਟਿੰਕੂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਆਏ ਸਨ ।
2. ਦੇਖੋ, ਅਹੁ ਲਾਲ ਬੱਤੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ।
3. ਕੁੱਝ ਦੇਰ ਉਹ ਖੜ੍ਹੇ ਇਹ ਸਭ ਕੁੱਝ ਦੇਖਦੇ ਰਹੇ ।
4. ਅੱਧੀ ਸੜਕ ਪਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖੱਬੇ – ਪਾਸੇ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।
5. ਵੀਰ ਜੀ, ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਸਮਝ ਗਏ ਹਾਂ ।

ਸਾਈਕਲ ਦੇ ਝੂਟੇ Summary & Translation in punjabi

ਸ਼ਬਦ :	ਅਰਬ
ਨਜ਼ਰ :	ਧਿਆਨ ।
ਬਲਵਾਨ:	ਤਕੜਾ ।
ਸਕਿਆ :	ਹਿੱਲਿਆ |
ਨਿੱਤਰਿਆ :	ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ।
ਸਰਕੇ :	ਹਿੱਲੇ ।
ਸ਼ੇ ਮੀ :	ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਵਧਾ-ਚੜ੍ਹਾ ਕੇ ਦੱਸਣਾ ।
ਪਹਿਲਵਾਨ :	ਤਕੜਾ ਮਨੁੱਖ, ਘੋਲ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਮੱਲ ।
ਹਈ ਸ਼ਾਅ :	ਜ਼ੋਰ ਲਾਉਂਣ ਸਮੇਂ ਮੂੰਹੋਂ ਕੱਢੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਅਵਾਜ਼ ।
ਭੋਰਾ ਵੀ :	ਜ਼ਰਾ ਵੀ ।
ਹਰਕਤਾਂ :	ਹਿਲ-ਜੁਲ, ਕੰਮ |
ਕਮਲਿਓ :	ਗਲੋ, ਬੇਅਕਲੋ ।
ਟਪੂਸੀ ਮਾਰ ਕੇ :	ਉੱਛਲ ਕੇ , ਛਾਲ ਮਾਰ  ਕੇ ।
ਮਜ਼ੇਦਾਰ :	ਸੁਆਦਲੇ ।

Punjab State Board PSEB 3rd Class Punjabi Book Solutions Chapter 8 ਦੇਖੋ, ਠਹਿਰੋ ਤੇ ਜਾਉ Textbook Exercise Questions, and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Punjabi Chapter 8 ਦੇਖੋ, ਠਹਿਰੋ ਤੇ ਜਾਉ

Punjabi Guide for Class 3 PSEB ਦੇਖੋ, ਠਹਿਰੋ ਤੇ ਜਾਉ Textbook Questions and Answers

ਪਾਠ-ਅਭਿਆਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ ।
(i) ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਮੀਨੂੰ ਅਤੇ ਟਿੰਕੂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਕਿੱਥੇ ਆਏ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਚੌਕ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੇ ਖੰਭ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਚਾਰ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਚੌਕ ਵਿੱਚ ਪੈਦਲ ਸੜਕ ਪਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਲੱਗੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਜ਼ੈਬਰਾ-ਭੂਸਿੰਗ ॥

(ii) ਬਹੁਤ ਸੰਖੇਪ. ਉੱਤਰ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਠੀਕ ਸ਼ਬਦ ਚੁਣ ਕੇ ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ :

(ਉ) ਚੌਕ ਦੀਆਂ ਬੱਤੀਆਂ ਸਾਡੀ …………………………. ਲਈ ‘ ਹਨ । (ਰੁਕਾਵਟ, ਸਹੂਲਤ)
ਉੱਤਰ-
ਚੌਕ ਦੀਆਂ ਬੱਤੀਆਂ ਸਾਡੀ ਸਹੂਲਤ ਲਈ ਹਨ ।

(ਅ) ਸਾਨੂੰ ……………………….. ਬੱਤੀ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਚੱਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ । (ਹਰੀ, ਪੀਲੀ)
ਉੱਤਰ-
ਸਾਨੂੰ ਹਰੀ ਬੱਤੀ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਚੱਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।

(ਈ) ਸਾਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ………………………… ਹੱਥ ਤਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ । (ਸੱਜੇ, ਖੱਬੇ).
ਉੱਤਰ-
ਸਾਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਖੱਬੇ ਹੱਥ ਤੁਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।

(ਸ) ਜ਼ੈਬਰਾ ਕਰਾਸਿੰਗ …………………………….. ਦੇ ਲੰਘਣ ਲਈ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । (ਪੈਦਲ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ, ਰਿਕਸ਼ੇ ਵਾਲੇ) .
ਉੱਤਰ-
ਜ਼ੈਬਰਾ ਕਰਾਸਿੰਗ ਪੈਦਲ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਦੇ ਲੰਘਣ ਲਈ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ।

(ਹ) ……………………….. ਬੱਤੀ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਸਭ ਚੱਲਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋਣਗੇ । (ਪੀਲੀ, ਹਰੀ)
ਉੱਤਰ-
ਪੀਲੀ ਬੱਤੀ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਸਭ ਚੱਲਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋਣਗੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਮੀਨੂੰ ਅਤੇ ਟਿੰਕੂ ਦੇ ਮਾਮਾ ਜੀ ਕਿੱਥੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿਚ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਚੌਕਾਂ ਵਿਚ ਬੱਤੀਆਂ ਕਿਉਂ ਲਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਆਵਾਜਾਈ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਸੜਕ ਉੱਤੇ ਚੱਲਣ ਲੱਗਿਆਂ ਸਾਨੂੰ ਕਿਸ ਹੱਥ ਚੱਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਖੱਬੇ ਹੱਥ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਠੀਕ ਵਾਕਾਂ ਉੱਤੇ ਸਹੀ (✓) ਜੀ ਅਤੇ ਗਲਤ ਵਾਕਾਂ ਉੱਤੇ ਕਾਟੇ (✗) ਆ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :

(ਉ) ਸਾਨੂੰ ਹਰੀ ਬੱਤੀ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਚੱਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ-
✓

(ਅ) ਪੀਲੀ ਬੱਤੀ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਸਾਨੂੰ ਦੌੜਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ-
✗

(ਈ) ਸਾਨੂੰ ਲਾਲ ਬੱਤੀ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਰੁਕਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ-
✓

(ਸ) ਸਾਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ । ਫਿਰ ਅੱਧੀ ਸੜਕ ਪਾਰ ਕਰਨ ਬਾਅਦ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ-
✗

(ਹ) ਸਾਨੂੰ ਚੌਕ ਵਿਚ ਖੜੇ ਸਿਪਾਹੀ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਦੇ ਇਸ਼ਾਰਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਨਹੀਂ ਚੱਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ।
ਉੱਤਰ-
✗

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਾਕਾਂ ਵਿਚ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ :

ਬਜ਼ਾਰ, ਚੌਕ, ਸਦਾ, ਭੀੜ, ਆਵਾਜਾਈ, ਖੰਭੇ, · ਸਮਝ, ਬੱਤੀਆਂ, ਦੁਰਘਟਨਾ, ਪੈਦਲ, ਨਿਯਮ, ਖੁਸ਼ੀ, ਇਸ਼ਾਰਾ, ਟਰੇਨਿੰਗ ।
ਉੱਤਰ-
1. ਬਜ਼ਾਰ (ਜਿੱਥੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ ਹੋਣ)-ਅੱਜ ਬਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਬੜੀ ਰੌਣਕ ਹੈ ।
2. ਚੌਕ (ਚੁਰਸਤਾ)-ਸਿਪਾਹੀ ਚੌਕ ਵਿਚ ਬਣੇ ਥੜ੍ਹੇ ਉੱਤੇ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋ ਕੇ ਆਵਾਜਾਈ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ।
3. ਸਦਾ ਹਮੇਸ਼ਾ)-ਦੁੱਖ ਦਾ ਸਮਾਂ ਸਦਾ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ ।
4. ਭੀੜ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਜੁੜਨਾ)-ਅੱਜ ਮੇਲੇ ਵਿਚ ਬੜੀ ਭੀੜ ਹੈ ।
5. ਆਵਾਜਾਈ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਆਉਣਾ-ਜਾਣਾ)ਚੌਕ ਵਿਚ ਖੜ੍ਹਾ ਸਿਪਾਹੀ ਆਵਾਜਾਈ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ।
6. ਖੰਭੇ (ਪੋਲ, ਥੰ-ਸੜਕ ਉੱਤੇ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਖੰਭੇ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹਨ ।
7. ਸਮਝ ਜਾਣ ਲੈਣਾ)-ਮੈਨੂੰ ਤੇਰੀ ਗੱਲ ਦੀ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਲੱਗੀ ।
8. ਬੱਤੀਆਂ (ਰੋਸ਼ਨੀ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਲਬ, ਟਿਊਬਾਂ, ਲਾਲਟੈਨ ਆਦਿ)-ਸਾਰੇ ਘਰ ਦੀਆਂ ਬੱਤੀਆਂ ਜਗਦੀਆਂ ਨਾ ਰੱਖੋ ।
9. ਦੁਰਘਟਨਾ ਬੁਰੀ ਘਟਨਾ)-ਇਕ ਬੱਸ ਦੁਰਘਟਨਾ ਵਿਚ 10 ਬੰਦੇ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋ ਗਏ ।
10. ਪੈਦਲ ਪੈਰਾਂ ਨਾਲ-ਮੈਂ ਪੈਦਲ ਤੁਰ ਕੇ | ਸਕੂਲ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ ।
11. ਨਿਯਮ ਨੇਮ-ਸੜਕ ਉੱਤੇ ਤੁਰਦੇ ਸਮੇਂ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰੋ ।
12. ਖੁਸ਼ੀ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ-ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਾਸ ਹੋਣ ਦੀ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ੀ ਹੈ ।
13. ਇਸ਼ਾਰਾ ਸੰਕੇਤ-ਚੌਕ ਵਿਚ ਖੜ੍ਹਾ ਸਿਪਾਹੀ ਇਸ਼ਾਰਿਆਂ ਨਾਲ ਆਵਾਜਾਈ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਦਾ ਹੈ ।
14. ਟਰੇਨਿੰਗ (ਸਿਖਲਾਈ)-ਮੈਂ ਕਾਰ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਟਰੇਨਿੰਗ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ।

(iii) ਪੜੋ, ਸਮਝੋ ਤੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਪੈਰੇ ਨੂੰ ਪੜੋ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ :

ਟਿੰਕੂ ਨੇ ਸਾਹਮਣੇ ਦੇਖਿਆ ਚੌਕ ‘ਤੇ ਚਾਰ ਖੰਭੇ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਸਨ । ਇੱਕ ਖੰਭੇ ਉੱਤੇ ਕਦੇ ਲਾਲ ਬੱਤੀ ਜਗਦੀ ਸੀ, ਕਦੇ ਪੀਲੀ ਤੇ ਕਦੇ ਹਰੇ ਰੰਗ ਦੀ ਬੱਤੀ ਜਗਦੀ ਸੀ । ਮੀਨੂੰ ਤੇ ਟਿੰਕ ਹੈਰਾਨ ਹੋ ਗਏ । ਉਹ ਇਧਰ-ਉਧਰ ਦੇਖਣ ਲੱਗੇ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੱਤੀਆਂ ਨੂੰ ਕੌਣ ਜਗਾ-ਬੁਝਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪਰ ਉੱਥੇ ਤਾਂ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਸੀ । ਸਾਈਕਲਾਂ, ਸਕੂਟਰਾਂ ਤੇ ਕਾਰਾਂ ਵਾਲੇ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦੀ ਬੱਤੀ ਦੇਖ ਕੇ ਰੁਕ ਜਾਂਦੇ ਸਨ | ਹਰੀ ਬੱਤੀ ਦੇ ਜਗਦਿਆਂ ਹੀ ਸਭ ਚੱਲ ਪੈਂਦੇ ਸਨ । ਦੋਹਾਂ ਦੀ ਸਮਝ ਵਿੱਚ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ । ਕੁੱਝ ਦੇਰ ਉਹ ਖੜੇ ਇਹ ਸਭ ਕੁੱਝ ਦੇਖਦੇ ਰਹੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-
1. ਚੌਕ ‘ਤੇ ਕਿੰਨੇ ਖੰਭੇ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਸਨ ?
2. ਖੰਭੇ ਉੱਤੇ ਵਾਰੀ-ਵਾਰੀ ਕਿਹੜੇ-ਕਿਹੜੇ ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਬੱਤੀ ਜਗਦੀ ਸੀ ? ..
3. ਬੱਤੀਆਂ ਨੂੰ ਕੌਣ ਜਗਾ-ਬੁਝਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ?
4. ਸਾਈਕਲ, ਸਕੂਟਰ ਤੇ ਕਾਰਾਂ ਕਦੋਂ ਰੁਕ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ ?
5. ਹਰੀ ਬੱਤੀ ਜਗਣ ‘ਤੇ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ
1. ਚਾਰ ।
2. ਕਦੇ ਲਾਲ, ਕਦੇ ਪੀਲੀ ਤੇ ਕਦੇ ਹਰੀ ।
3. ਕੋਈ ਵੀ ਨਹੀਂ ।
4. ਲਾਲ ਬੱਤੀ ਹੋਣ ‘ਤੇ ।
5. ਰੁਕੇ ਹੋਏ ਸਾਈਕਲ, ਸਕੂਟਰ ਤੇ ਕਾਰਾਂ ਚਲ ਪੈਂਦੀਆਂ ਸਨ ।

(iv) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਸਹੀ ਉੱਤਰ ਲਿਖੋ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਮੀਨੂੰ ਤੇ ਟਿੰਕੂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਕਿਹੜੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਆਏ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਮੀਨੂੰ ਤੇ ਟਿੰਕੂ ਦਾ ਕੌਣ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਮਾਮਾ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਮੀਨੂੰ ਤੇ ਟਿੰਕੂ ਦੇ ਮਾਮੇ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਦਾ ਨਾਂ ਕੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਸਿਮਰਨ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਚੌਕ ਵਿਚ ਕਿੰਨੇ ਖੰਭ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਚਾਰ ( ✓)|

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਇਕ ਖੰਭੇ ਉੱਤੇ ਕਿੰਨੇ ਰੰਗਾਂ ਦੀਆਂ ਬੱਤੀਆਂ ਜਗ-ਬੁੱਝ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਤਿੰਨ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਲਾਲ ਬੱਤੀ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਰੁਕਣਾ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਕਿਹੜੀ ਬੱਤੀ ਜਗਣ ਨਾਲ ਆਵਾਜਾਈ ਚੱਲਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਪੀਲੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਕਿਹੜੀ ਬੱਤੀ ਜਗਣ ਨਾਲ ਸਾਰੇ ਚਲ ਪੈਂਦੇ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਹਰੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
ਹਰੀ, ਪੀਲੀ ਜਾਂ ਲਾਲ ਬੱਤੀ ਅਨੁਸਾਰ ਸੜਕ ਉੱਤੇ ਚੱਲਣ ਨਾਲ ਕੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਦੁਰਘਟਨਾ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 10.
ਸੜਕ ਉੱਤੇ ਸਦਾ ਕਿਹੜੇ ਹੱਥ ਤੁਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਖੱਬੇ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 11.
ਸੜਕ ਪਾਰ ਕਰਦਿਆਂ ਕੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਕਾਹਲੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 12.
“ਦੇਖੋ ਠਹਿਰੋ ਤੇ ਜਾਓ ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿਚ ਮੀਨੂੰ, ਟਿੰਕੂ ਤੇ ਸਿਮਰਨ ਕੀ ਖਾਣ ਗਏ ?
ਉੱਤਰ-
ਆਈਸ ਕ੍ਰੀਮ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 13.
ਆਵਾਜਾਈਂ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਆਉਣਾ-ਜਾਣਾ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 14.
ਪੈਦਲ ਚੌਕ ਪਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਥਾਂ ਕਿਹੜੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਜ਼ੈਬਰਾ-ਭੂਸਿੰਗ (✓)  ।

(v) ਵਿਆਕਰਨ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝੋ ਤੇ ਲਿਖੋ :

(ਉ) ਮਾਮਾ – ਮਾਮੀ.
(ਅ) ਦਾਦਾ – …………………………
(ੲ) ਚਾਚਾ – ……………………….
(ਸ) ਮਾਤਾ – ……………………….
(ਹ) ਨਾਨਾ – ……………………….
ਉੱਤਰ-
(ੳ) ਮਾਮਾ – ਮਾਮੀ
(ਅ) ‘ਦਾਦਾ – ਦਾਦੀ
(ੲ) ਚਾਚਾਂ – ਚਾਚੀ
(ਸ) ਮਾਤਾ – ਪਿਤਾ
ਨਾਨਾਂ – ਨਾਨੀ ।

(vi) ਰਚਨਾਤਮਿਕ ਕਾਰਜ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਟ੍ਰੈਫ਼ਿਕ-ਲਾਈਟਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਅਨੁਸਾਰ ਸਹੀ ਰੰਗ ਭਰੋ : ਰੁਕੋ ਦੇਖੋ ਚੱਲੋ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਟ੍ਰੈਫ਼ਿਕ-ਲਾਈਟਾਂ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਦੱਸਦੀਆਂ ਹਨ । ਇਸ ਬਾਰੇ ਚਾਰ-ਪੰਜ ਸਤਰਾਂ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-

• ਟ੍ਰੈਫ਼ਿਕ-ਲਾਈਟਾਂ ਸਾਨੂੰ ਚੌਕ ਪਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਆਵਾਜਾਈ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ :
• ਇਹ ਲਾਈਟਾਂ ਤਿੰਨ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ-ਲਾਲ, ਪੀਲੀ ਤੇ ਹਰੀ ਨੂੰ
• ਜਦੋਂ ਲਾਲ ਬੱਤੀ ਜੱਗਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਰੁਕਣ ਦਾ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ।
• ਜਦੋਂ ਪੀਲੀ ਬੱਤੀ ਜਗਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਰੁਕਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋਣ ਦਾ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ।
• ਹਰੀ ਬੱਤੀ ਸਾਨੂੰ ਚਲਣ ਦਾ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦੀ ਹੈ |

(vii) ਸਿੱਖਣ ਯੋਗ

ਦੇਖੋ, ਠਹਿਰੋ ਤੇ ਜਾਉ Summary & Translation in punjabi

ਸ਼ਬਦ :	ਅਰਥ
ਆਵਾਜਾਈ :	ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਆਉਣਾ-ਜਾਣਾ ।
ਨਿਯਮ :	ਅਸੂਲ, ਨੇਮ ।
ਦੁਰਘਟਨਾ :	ਕਿਸੇ ਗੱਡੀ ਦੀ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਗੱਡੀ ਨਾਲ ਟੱਕਰ ਹੋਣਾ ।
ਬਾਅਦ ‘:	ਮਗਰੋਂ ।
ਟਰੇਨਿੰਗ :	ਸਿਖਲਾਈ ।

Punjab State Board PSEB 3rd Class Punjabi Book Solutions Chapter 7 ਦਰਿਆ ਨੇ ਕਿਹਾ Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Punjabi Chapter 7 ਦਰਿਆ ਨੇ ਕਿਹਾ

Punjabi Guide for Class 3 PSEB ਦਰਿਆ ਨੇ ਕਿਹਾ Textbook Questions and Answers

ਪਾਠ-ਅਭਿਆਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ ।

(i) ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਲੱਕੜਾਂ ਕੱਟਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਕੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਲੱਕੜਹਾਰਾ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਜੰਗਲ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਜੰਗਲ ਸਾਨੂੰ ਫਲ, ਫੁੱਲ, ਲੱਕੜੀ, ਜੜੀਆਂ-ਬੂਟੀਆਂ ਤੇ ਛਾਵਾਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਹੀ ਮੀਂਹ ਪੈਂਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਹਰਿਆ-ਭਰਿਆ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਹਰਾ-ਭਰਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਰੁੱਖ ਨਹੀਂ ਵੱਢਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ।

(ii) ਬਹੁਤ ਸੰਖੇਪ ਉੱਤਰ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਠੀਕ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ ਸਹੀ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਅਤੇ ਗਲਤ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ ਗ਼ਲਤ (✗) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :

(ਉ) ਬਿਰਖੂ ਦੀ ਕੁਹਾੜੀ ਚਾਂਦੀ ਦੀ ਸੀ ।
ਉੱਤਰ-
(✗)

(ਅ) ਬਿਰਖੂ ਇੱਕ ਲੱਕੜਹਾਰਾ ਸੀ ।
ਉੱਤਰ-
(✓)

(ਬ) ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਹਰਾ-ਭਰਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਰੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਕੱਟਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।
ਉੱਤਰ-
(✗)

(ਸ) ਦਰਿਆ ਨੇ ਬਿਰਖੂ ਨੂੰ ਰੁੱਖ ਲਾਉਣ ਦੀ ਨਸੀਹਤ ਦਿੱਤੀ ।
ਉੱਤਰ-
(✓)

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਬਿਰਖੂ ਕੀ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਬਿਰਖੂ ਲੱਕੜਾਂ ਵੱਢਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਬਿਰਖੂ ਦੀ ਕੁਹਾੜੀ ਹੱਥੋਂ ਛੁੱਟ ਕੇ ਕਿੱਥੇ ਡਿਗ ਪਈ ?
ਉੱਤਰ-
ਬਿਰਖੂ ਦੀ ਕੁਹਾੜੀ ਹੱਥੋਂ ਛੁੱਟ ਕੇ ਦਰਿਆ ਵਿਚ ਡਿਗ ਪਈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਬਿਰਖੂ ਨੇ ਦਰਿਆ ਨੂੰ ਵੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਬਿਰਖੂ ਨੇ ਦਰਿਆ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਮੇਰੀ ਕੁਹਾੜੀ ਮੈਨੂੰ ਮੋੜ ਦੇ । ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਇੰਨੇ ਪੈਸੇ ਨਹੀਂ ਕਿ ਮੈਂ ਨਵੀਂ ਕੁਹਾੜੀ ਲੈ ਸਕਾਂ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਦਰਿਆ ਵਿਚ ਕਿਹੜੀਆਂ-ਕਿਹੜੀਆਂ ਕੁਹਾੜੀਆਂ ਸਨ ? .
ਉੱਤਰ-
ਦਰਿਆ ਵਿਚ ਸੋਨੇ, ਚਾਂਦੀ ਅਤੇ ਲੋਹੇ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਕੁਹਾੜੀਆਂ ਸਨ |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਦਰਿਆ ਨੇ ਬਿਰਖੂ ਦੀ ਸਚਾਈ ਤੇ ਈਮਾਨਦਾਰੀ ਤੋਂ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕੀ ਦਿੱਤਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਦਰਿਆ ਨੇ ਬਿਰਖੁ ਦੀ ਸਚਾਈ ਤੇ ਈਮਾਨਦਾਰੀ ਤੋਂ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸੋਨੇ, ਚਾਂਦੀ ਤੇ ਲੋਹੇ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨੇ ਕੁਹਾੜੀਆਂ ਦੇ ਦਿੱਤੀਆਂ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਰਿਆ ਨੇ ਬਿਰਖੂ ਨੂੰ ਕੀ ਨਸੀਹਤ ਦਿੱਤੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਦਰਿਆ ਨੇ ਬਿਰਖੂ ਨੂੰ ਨਸੀਹਤ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਤੂੰ ਲੱਕੜਾਂ ਕੱਟਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਨਵੇਂ ਰੁੱਖ ਵੀ ਲਾਇਆ ਕਰ । ਸਾਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰੁੱਖ ਲਾ ਕੇ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਹਰਾ-ਭਰਾ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ : (ਖਿੜ, ਤਿੰਨ, ਪਾਰ, ਰੱਖ, ਹਰਾ-ਭਰਾ)

(ਉ)ਬਿਰਖੁ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਇੱਕ …………………… ’ਚੋਂ ਲੱਕੜਾਂ ਕੱਟਣ ਜਾਇਆ ਕਰਦਾ ਸੀ ।
ਉੱਤਰ-
ਬਿਰਖੁ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਰੱਖ ‘ਚੋਂ ਲੱਕੜਾਂ ਕੱਟਣ ਜਾਇਆ ਕਰਦਾ ਸੀ ।

(ਅ) ਜਦੋਂ ਦਰਿਆ ਚੜ੍ਹੇ, ਤਾਂ ਸੰਭਲ ਕੇ ਇਸ ਨੂੰ …………………………. ਕਰੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਜਦੋਂ ਦਰਿਆ ਚੜ੍ਹੇ, ਤਾਂ ਸੰਭਲ ਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰੋ ।

(ਇ) ਦਰਿਆ ਵਿਚ ……………………………. ਕੁਹਾੜੀਆਂ ਡਿਗੀਆਂ ਨੇ ।
ਉੱਤਰ-
ਦਰਿਆ ਵਿਚ ਤਿੰਨ ਕੁਹਾੜੀਆਂ ਡਿਗੀਆਂ ਨੇ ।

(ਸ) ਬਿਰਖੂ ਆਪਣੀ ਕੁਹਾੜੀ ਵੇਖ ਕੇ ……………………………….. ਪਿਆ ।
ਉੱਤਰ-
ਬਿਰਖੂ ਆਪਣੀ ਕੁਹਾੜੀ ਵੇਖ ਕੇ ਖਿੜ ਪਿਆ ।

(ਹ) ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰੁੱਖ ਲਾਓ ਧਰਤੀ ਨੂੰ …………………….. ਰੱਖੋ ।
ਉੱਤਰ-
ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰੁੱਖ ਲਾਓ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਹਰਾ| ਭਰਾ ਰੱਖੋ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਵਾਕ ਬਣਾਓ : ਲੱਕੜਹਾਰਾ, ਦਰਿਆ, ਜੰਗਲ, ਛੱਲ, ਕੁਹਾੜੀ, ਮਿਹਨਤੀ, ਰੁੱਖ, ਧਰਤੀ ।
ਉੱਤਰ-

• ਲੱਕੜਹਾਰਾ ਲੱਕੜਾਂ ਤੇ ਰੁੱਖ ਵੱਢਣ ,ਵਾਲਾ-ਲੱਕੜਹਾਰਾ ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਲੱਕੜਾਂ ਵੱਢ ਰਿਹਾ ਸੀ ।
• ਦਰਿਆ (ਪਾਣੀ ਦਾ ਲੰਮਾ ਤੇ ਚੌੜਾ ਵਹਿਣੀ ਸਤਲੁਜ ਇਕ ਦਰਿਆ ਹੈ ।
• ਜੰਗਲ (ਵਣ, ਵੱਡੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਰੁੱਖਾਂ-ਬੂਟਿਆਂ ਦਾ ਉੱਗੇ ਹੋਣਾ)-ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਜੰਗਲ ਨਹੀਂ ਵੱਢਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ।
• ਛੱਲ ਪਾਣੀ ਦੀ ਉੱਚੀ ਲਹਿਰ)-ਸਮੁੰਦਰ ਦਾ ਪਾਣੀ ਛੱਲਾਂ ਮਾਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ।
• ਕੁਹਾੜੀ ਲੱਕੜਾਂ ਵੱਢਣ ਦਾ ਸੰਦ-ਕੁਹਾੜੀ ਲੱਕੜਾਂ ਵੱਢਣ ਦੇ ਕੰਮ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ।
• ਮਿਹਨਤੀ (ਮਨ ਲਾ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲਾ) ਰਾਮ ਬੜਾ ਮਿਹਨਤੀ ਲੜਕਾ ਹੈ ।
• ਰੁੱਖ ਦਰੱਖ਼ਤ)-ਸਾਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰੁੱਖ ਲਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ।
• ਧਰਤੀ ਜ਼ਮੀਨ)-ਧਰਤੀ ਗੋਲ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 10.
ਸਮਝੋ ਤੇ ਲਿਖੋ :
ਰੁੱਖ – ਰੁੱਖਾਂ
लॅवर – …………………………
ਕੁਹਾੜੀ – …………………………
ਛੱਲ – …………………………
ਬੁਟੀ – …………………………
ਉੱਤਰ-
ਰੁੱਖ – ਰੁੱਖਾਂ
ਲੱਕੜ – ਲੱਕੜਾਂ
ਕੁਹਾੜੀ – ਕੁਹਾੜੀਆਂ
ਛੱਲ – ਛੱਲਾਂ
ਬੂਟੀ – ਬੂਟੀਆਂ ।

(iii) ਪੜੋ, ਸਮਝੋ ਤੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ

ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਪੈਰੇ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹੋ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਦਿਓ :
ਬਿਰਖੂ ਇੱਕ ਲੱਕੜਹਾਰਾ ਸੀ । ਉਹ ਦਰਿਆ ਦੇ ਉਸ ਪਾਰ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਰੱਖ ‘ਚੋਂ ਲੱਕੜਾਂ ਕੱਟਣ ਜਾਇਆ ਕਰਦਾ ਸੀ । ਉਹ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਮਿਹਨਤ ਕਰਦਾ ਤੇ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਦਰਿਆ ਦੇ ਇਸ ਪਾਰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਮੁੜ ਆਉਂਦਾ । ਇੱਕ ਦਿਨ ਦਰਿਆ ਚੜ੍ਹਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ । ਬਿਰਖੂ ਜਦੋਂ ਵਾਪਸ ਘਰ ਪਰਤ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਤਾਂ ਦਰਿਆ ਪਾਰ ਕਰਦਿਆਂ ਇਕ ਛੱਲ ਆਈ, ਉਸ ਦੀ ਕੁਹਾੜੀ ਹੱਥੋਂ ਛੁੱਟ ਕੇ ਦਰਿਆ ਵਿੱਚ ਜਾ ਡਿਗੀ । ਬਿਰਖੁ ਨੇ ਦਰਿਆ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, “ਦਰਿਆਦਰਿਆ ! ਮੇਰੀ ਕੁਹਾੜੀ ਮੈਨੂੰ ਮੋੜ ਦੇ !” ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਏਨੇ ਪੈਸੇ ਨਹੀਂ ਕਿ ਮੈਂ ਨਵੀਂ ਕੁਹਾੜੀ ਲੈ ਸਕਾਂ ! ਇਹ ਕੁਹਾੜੀ ਅਜੇ ਮੈਂ ਕੱਲ ਹੀ ਖ਼ਰੀਦੀ ਸੀ । ਪਿਆਰੇ ਦਰਿਆ ! ਮੇਰੀ ਕੁਹਾੜੀ ਕੱਢ ਦੇ, ਤਾਂ ਜੋ ਕੱਲ੍ਹ ਮੈਂ। ਆਪਣੇ ਕੰਮ ‘ਤੇ ਜਾ ਸਕਾਂ ।”

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-
1. ਬਿਰਖੂ ਕਿੱਥੇ ਲੱਕੜਾਂ ਕੱਟਣ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ?
2. ਬਿਰਖੂ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਕੀ ਕਰਦਾ ਸੀ ?
3. ਦਰਿਆ ਦੇ ਚੜ੍ਹਨ ਦਾ ਕੀ ਮਤਲਬ ਹੈ ?
4. ਬਿਰਖੂ ਦੀ ਕੁਹਾੜੀ ਦਰਿਆ ਵਿਚ ਕਿਵੇਂ ਡਿਗ ਪਈ ?
5. ਬਿਰਖੂ ਕੁਹਾੜੀ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਖ਼ਰੀਦ ਸਕਦਾ ?
ਉੱਤਰ-
1. ਦਰਿਆ ਦੇ ਪਰਲੇ ਪਾਰ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਇਕ ਰੱਖ ਵਿਚ ।
2. ਉਹ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਲੱਕੜਾਂ ਕੱਟਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ ।
3. ਦਰਿਆ ਵਿਚ ਹੜ੍ਹ ਕਾਰਨ ਪਾਣੀ ਚੜਿਆ , ਵਧਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ।
4. ਬਿਰਖੂ ਦੀ ਕੁਹਾੜੀ ਦਰਿਆ ਵਿਚ ਛੱਲ ਆਉਣ ਕਰਕੇ ਉਸਦੇ ਹੱਥੋਂ ਛੁਟ ਕੇ ਦਰਿਆ ਵਿਚ ਡਿਗ ਨੂੰ ਚ ਪਈ ।
5. ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਕੋਲ ਕੁਹਾੜੀ ਖ਼ਰੀਦਣ ਜੋਗੇ ਪੈਸੇ ਨਹੀਂ ਸਨ ।

(iv) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ ਸਹੀ (✓) ਜੀ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਬਿਰਖੂ ਕੌਣ (ਕੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਲੱਕੜਹਾਰਾ (✓)।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਬਿਰਖੂ ਦਰਿਆ ਦੇ ਪਾਰ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਰੱਖ ਵਿਚ ਕੀ ਕਰਨ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਲੱਕੜਾਂ ਕੱਟਣ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਬਿਰਖੂ ਘਰ ਕਦੋਂ ਮੁੜਦਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਸ਼ਾਮੀਂ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਬਿਰਖੂ ਦੀ ਕੁਹਾੜੀ ਕਿੱਥੇ ਡਿਗ ਪਈ ?
ਉੱਤਰ-
ਦਰਿਆ ਵਿਚ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਦਰਿਆ ਨੇ ਬਿਰਖੁ ਅੱਗੇ ਕਿੰਨੀਆਂ ਕੁਹਾੜੀਆਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ?
ਉੱਤਰ-
ਤਿੰਨ (✓)!

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6. ਕਿੰਨੀਆਂ ਕੁਹਾੜੀਆਂ ਨੂੰ ਲੱਕੜਾਂ ਦਾ ਮੁੱਠਾ ਲੱਗਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਇੱਕ ਨੂੰ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਬਿਰਖੂ ਨੇ ਕਿਹੜੀ ਕੁਹਾੜੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਦੱਸਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਲੋਹੇ ਦੀ ਨੂੰ (✓) !

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਦਰਿਆ ਅਨੁਸਾਰ ਬਿਰਖੁ ਮਿਹਨਤੀ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਰ ਕੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਸੱਚਾ (✓) !

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
ਦਰਿਆ ਨੇ ਬਿਰਖੂ ਨੂੰ ਕਿੰਨੀਆਂ ਕੁਹਾੜੀਆਂ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ?
ਉੱਤਰ-
ਤਿੰਨੇ (✓)!

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 10.
ਸਾਨੂੰ ਫਲ-ਫੁੱਲ, ਜੜੀਆਂ-ਬੂਟੀਆਂ, ਲੱਕੜਾਂ ਤੇ ਮੀਹ (ਵਰਖਾ) ਕੌਣ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ-
ਰੁੱਖਾਂ ਦੇ ਜੰਗਲ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 11.
ਦਰਿਆ ਨੇ ਬਿਰਖੂ ਨੂੰ ਲੱਕੜਾਂ ਰੁੱਖ) ਕੱਟਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕੀ ਲਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ? ‘
ਜਾਂ
ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਹਰਾ-ਭਰਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕੀ ਲਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਰੁੱਖ (✓) !

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 12.
“ਦਰਿਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਹਾਣੀ ਤੋਂ ਸਾਨੂੰ ਕੀ ਸਿੱਖਿਆ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਰੁੱਖ ਲਾਉਣ ਦੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 13.
ਦਰਿਆ ਦਾ ਸਮਾਨਾਰਥਕ ਸ਼ਬਦ ਕਿਹੜਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਨਦੀ (✓)।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 14.
‘ਖਿੜ ਪਿਆ ਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਖ਼ੁਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 15.
“ਬਿਰਖ’ ਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ-
ਰੁੱਖ/ਦਰਖ਼ਤ (✓) ।

(v) ਰਚਨਾਤਮਿਕ ਪਰਖ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਰੁੱਖਾਂ ਤੋਂ ਸਾਨੂੰ ਕੀ-ਕੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ?

ਉੱਤਰ-

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਰੁੱਖਾਂ ਬਾਰੇ ਚਾਰ-ਪੰਜ ਸਤਰਾਂ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ-

• ਰੁੱਖ ਸਾਡੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਨੂੰ ਹਰਾ ਭਰਾ ਤੇ ਸੁੰਦਰ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ।
• ਰੁੱਖ ਸਾਨੂੰ ਲੱਕੜੀ, ਫਲ, ਫੁੱਲ, ਪਸ਼ੂਆਂ ਦਾ ਚਾਰਾ ਤੇ ਠੰਡੀ ਛਾਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ।
• ਇਹ ਸਾਡੇ ਸਾਹ ਲੈਣ ਲਈ ਆਕਸੀਜਨ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਧ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ।
• ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਹੀ ਮੀਹ ਵੜਦੇ ਹਨ ।
• ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਰੁੱਖਾਂ ਦੇ ਫਲ, ਫੁੱਲ, ਪੱਤੇ, ਛਿੱਲਾਂ ਤੇ ਜੜ੍ਹਾਂ ਦਵਾਈਆਂ ਵਿਚ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ।

(vi) ਅਧਿਆਪਕ ਲਈ

ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਕਿ ਉਹ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਰੁੱਖ ਲਾਉਣ ।

ਦਰਿਆ ਨੇ ਕਿਹਾ Summary & Translation in punjabi

ਸ਼ਬਦ :	ਅਰਥ
ਲੱਕੜਹਾਰਾ :	ਲੱਕੜਾਂ ਵੱਢਣ ਵਾਲਾ
ਛੱਲ :	ਉੱਚੀ ਉੱਠਣ ਵਾਲੀ ਲਹਿਰ ।
ਮੁੱਠਾ :	ਹੱਥੀ, ਦਸਤਾ ।
ਖਿੜ ਪਿਆ :	ਖ਼ੁਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ ।
ਜੰਗਲ-ਬੇਲੇ :	ਜੰਗਲ ।

Punjab State Board PSEB 3rd Class Punjabi Book Solutions Chapter 6 ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਆਈ Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 3 Punjabi Chapter 6 ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਆਈ

Punjabi Guide for Class 3 PSEB ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਆਈ Textbook Questions and Answers

ਪਾਠ-ਅਭਿਆਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ ।

(i) ਮੌਖਿਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਣਾਈ ?
ਉੱਤਰ-
ਬੱਚਿਆਂ ਨੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਇੰਜਣ ਕੌਣ ਬਣਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਤੇਜਾ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਗਾਰਡ ਕੌਣ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਰੇਸ਼ਮਾ !

(ii) ਬਹੁਤ ਸੰਖੇਪ ਉੱਤਰ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਠੀਕ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ ਸਹੀ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :

(ਉ) ਬੱਚਿਆਂ ਨੇ ਰਲ ਕੇ ਕੀ ਬਣਾਇਆ ?
ਬੈਲ-ਗੱਡੀ
ਰੇਲ-ਗੱਡੀ
ਜਹਾਜ਼
ਉੱਤਰ-
ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਦੀ

(ਅ) ਝੰਡੀ ਨੂੰ ਕਿਸ ਨੇ ਹਿਲਾਇਆ ਸੀ ?
ਦੇਵਕੀ
ਰੇਸ਼ਮਾ ,
ਸ਼ਿੰਦਰੋ
ਉੱਤਰ-
ਰੇਸ਼ਮਾ ਦੀ |

(ਈ) ਸਾਰੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੇ ਕਿਹੋ ਜਿਹੀ ਅਵਾਜ਼ ਕੱਢੀ ?
ਟੈਂ-ਟੈਂ
ਠੁਕ-ਠੁਕ
ਛੁਕ-ਛੁਕ
ਉੱਤਰ-
ਛੁਕ-ਛੁਕ

(ਸ) ਇੰਜਣ ਦੀ ਥਾਂ ‘ਤੇ ਕਿਸ ਨੂੰ ਖੜ੍ਹਾਇਆ ਗਿਆ ? .
ਅਵਤਾਰ ਨੂੰ
ਰੇਸ਼ਮਾ ਨੂੰ
ਤੇਜੇ ਨੂੰ
ਉੱਤਰ-
ਰੇਸ਼ਮਾ ਨੂੰ

(ਹ) ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ?
ਇੰਜਣ
ਗਾਰਡ
ਸਵਾਰੀ
ਉੱਤਰ-
ਗਾਰਡ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਸਤਰਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਪੜੋ ਅਤੇ ਪੁੱਛੇ ਗਏ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਲਿਖੋ :

(ੳ) ਗੱਡੀ ਅਸੀਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ
ਆਪ ਹੀ ਬਣਾਈ ।
-ਖੇਡਣ ਵੇਲੇ ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਣਾਈ ?
ਉੱਤਰ-
ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਤੇਜੇ, ਰੇਸ਼ਮਾ, ਵਿੱਕੀ, ਅਵਤਾਰ, ਦੇਵਕੀ, ਸ਼ਿੰਦਰੋ ਤੇ ਰੌਣਕੀ ਨੇ ਬਣਾਈ ।

(ਅ) ਇੰਜਣ ਦੀ ਥਾਂ ਅਸੀਂ,
‘ਤੇਜੇ ਨੂੰ ਖੜ੍ਹਾਇਆ !
ਛੋਟੀ ਰੇਸ਼ਮਾ ਦਾ ਡੱਬਾ,
ਗਾਰਡ ਦਾ ਬਣਾਇਆ ।
-ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਦਾ ਇੰਜਣ ਅਤੇ ਗਾਰਡ ਕਿਸ| ਕਿਸ ਨੂੰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ? .
ਉੱਤਰ-
ਤੇਜੇ ਨੂੰ ਇੰਜਣ ਅਤੇ ਰੇਸ਼ਮਾ ਨੂੰ ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਦਾ ਗਾਰਡ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਦੀ ਖੇਡ ਕਿਸ-ਕਿਸ ਨੇ ਖੇਡੀ ? .
ਉੱਤਰ-
ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਦੀ ਖੇਡ ਤੇਜੇ, ਰੇਸ਼ਮਾ, ਵਿੱਕੀ, ਅਵਤਾਰ, ਦੇਵਕੀ, ਸ਼ਿੰਦਰੋ ਤੇ ਰੌਣਕੀ ਨੇ ਖੇਡੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਦੱਸੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾਓ :

ਉੱਤਰ-

ਦੌੜੇ	ਭੱਜੇ
ਝੱਗੇ	ਕਮੀਜ਼
ਕਤਾਰ	ਲਾਈਨ ‘
ਕੂਕ	ਚੀਕ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
‘ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਆਈ ਕਵਿਤਾ ਜ਼ਬਾਨੀ ਯਾਦ ਕਰ ਕੇ ਸੁਣਾਓ ।
ਉੱਤਰ-
(ਨੋਟ-ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਪੇ ਹੀ ਕਰਨ ॥

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਸਤਰਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰੋ : ‘
ਜਾਂ ‘
‘ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਆਈ ਕਵਿਤਾ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਸਤਰਾਂ ਜਬਾਨੀ ਲਿਖੋ ।
ਰੇਲ ਗੱਡੀ ਆਈ ।
……………………
ਗੱਡੀ ਅਸੀਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ
……………………
ਇੰਜਣ ਦੀ ਥਾ ਅਸੀਂ!
……………………
ਛੋਟੀ ਰੇਸ਼ਮ ਦਾ ਡੱਬਾ ।
……………………
ਉੱਤਰ-
ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਆਈ
ਵੇਖੋ ! ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਆਈ ।
ਗੱਡੀ ਅਸੀਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ।
ਆਪ ਹੀ ਬਣਾਈ ।
ਇੰਜਣ ਦੀ ਥਾਂ ਅਸੀਂ,
ਤੇਜੇ ਨੂੰ ਖੜ੍ਹਾਇਆ ।
ਛੋਟੀ ਰੇਸ਼ਮਾ ਦਾ ਡੱਬਾ,
ਗਾਰਡ ਦਾ ਬਣਾਇਆ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਵਾਕਾਂ ਵਿਚ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ :
ਡੱਬਾ, ਵਿਚਾਲੇ, ਝੱਗਾ, ਮੈਦਾਨ, ਝੰਡੀ, ਝੋਕਾ, ਭਜਾਇਆ ।
ਉੱਤਰ-

• ਡੱਬਾ ਬਕਸਾ-ਮੈਂ ਗੱਡੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮੋਹਰਲੇ ਡੱਬੇ ਵਿਚ ਬੈਠਾ ਸਾਂ ।
• ਵਿਚਾਲੇ ਗੱਭੇ, ਸਭ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ-ਸਾਡੇ ਦੋਹਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ ਸੁਰਿੰਦਰ ਬੈਠਾ ਸੀ ।
• ਝੱਗਾ (ਕਮੀਜ਼)-ਉਸ ਨੇ ਮੇਰਾ ਝੱਗਾ ਪਾੜ ਦਿੱਤਾ ।
• ਮੈਦਾਨ ਪੱਧਰੀ ਥਾਂ)-ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਫੁੱਟਬਾਲ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਖੇਡ ਰਹੇ ਸਾਂ ।
• ਝੰਡੀ (ਛੋਟਾ ਝੰਡਾ)-ਗਾਰਡ ਨੇ ਹਰੀ ਝੰਡੀ ਹਿਲਾਈ ਤੇ ਗੱਡੀ ਤੁਰ ਪਈ !
• ਹਝੋਕਾ ਧੱਕਾ, ਝਟਕਾ)-ਜਦੋਂ ਬੱਸ ਕੱਚੀ ਸੜਕ ਉੱਤੇ ਚਲਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਹਥੌਕੇ ਲਗਦੇ
  ਹਨ
• ਭਜਾਇਆ (ਦੁੜਾਇਆ।)- ਰੋਗੀ ਦੀ ਹਾਲਤ ਖ਼ਰਾਬ ਦੇਖ ਕੇ ਮੈਂ ਗਗਨ ਨੂੰ ਡਾਕਟਰ ਵਲ ਭਜਾਇਆ !

(iii) ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਉੱਤਰ ਅੱਗੇ – ਸਹੀ ਜੀ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਣਾਈ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਬੱਚਿਆਂ ਨੇ (✓) !

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਇੰਜਣ ਦੀ ਥਾਂ ਕਿਸ ਨੂੰ ਖੜ੍ਹਾਇਆ ਗਿਆ ?
ਉੱਤਰ-
ਤੇਜੇ ਨੂੰ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਵਿਚ ਰੇਸ਼ਮਾ ਕਿਸ ਦਾ ਡੱਬਾ ਬਣੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਗਾਰਡ ਦਾ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਕੀ ਫੜਿਆ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਝੱਗੇ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਕਤਾਰ ਕਿਹੋ-ਜਿਹੀ ਲੱਗ ਰਹੀ ਸੀ ? . .
ਉੱਤਰ-
ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਵਰਗੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਖੇਡ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਕੀ ਆਇਆ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਰੇਲ-ਗੱਡੀ (✓) |

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਗਾਰਡ ਬਣੀ ਰੇਸ਼ਮਾ ਨੇ ਕਿਸਨੂੰ ਹਿਲਾਇਆ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
(ੲ) ਝੰਡੀ ਨੂੰ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8
ਇੰਜਣ ਬਣੇ. ਤੇਜੇ ਨੇ ਗੱਡੀ ਭਜਾਉਣ ਵੇਲੇ ਕੀ ਕੀਤਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ-
ਕੂਕ ਮਾਰੀ ਸੀ (✓) ।

(iv) ਰਚਨਾਤਮਿਕ ਕਾਰਜ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਬਾਰੇ ਪੰਜ ਵਾਕ ਬੋਲੋ ।
ਉੱਤਰ-

1. ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਸਫ਼ਰ ਦਾ ਇਕ ਹਰਮਨਪਿਆਰਾ ਸਾਧਨ ਹੈ ।
2. ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਦਾ ਇੰਜਣ ਭਾਫ਼, ਡੀਜ਼ਲ ਜਾਂ | ਬਿਜਲੀ ਨਾਲ ਚਲਦਾ ਹੈ ।
3. ਇਸਦੇ ਇੰਜਣ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਡੱਬੇ ਜੋੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ।
4. ਸਭ ਤੋਂ ਪਿਛਲੇ ਡੱਬੇ ਵਿਚ ਇਸਦਾ ਗਾਰਡ ਹੁੰਦਾ ਹੈ |
5. ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਡੀਆਂ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮਾਲ-ਅਸਬਾਬ ਦੀ ਢੋਆ-ਢੁਆਈ ਵੀ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ।

ਰੇਲ-ਗੱਡੀ ਆਈ Summary & Translation in punjabi

ਸ਼ਬਦ :	ਅਰਥ
ਖੜ੍ਹਾਇਆ :	ਖੜ੍ਹਾ ਕੀਤਾ ।
ਗਾਰਡ :	ਗਾਰਡ ਗੱਡੀ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਡੱਬੇ ਵਿਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਗੱਡੀ ਨੂੰ ਹਰੀ ਜਾਂ ਲਾਲ ਝੰਡੀ ਦਿਖਾ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਚੱਲਣ ਜਾਂ ਰੁਕਣ ਦਾ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ।
ਖਲ੍ਹਾਰ :	ਖੜ੍ਹੀ ਕੀਤੀ ।
ਖਲ੍ਹਾਰੀ :	ਖੜ੍ਹੀ ਕੀਤੀ ।
ਝੱਗੇ :	ਕਮੀਜ਼ਾਂ ।
ਭਜਾਇਆ:	ਦੌੜਾਇਆ ।
ਹਝੋਕਾ :	ਹੋਹਾ, ਝਟਕਾ, ਧੱਕਾ |
ਮੈਦਾਨ :	ਖੇਡ ਦਾ ਮੈਦਾਨ ।