PSEB 5th Class Punjabi Solutions Chapter 12 ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ

Punjab State Board PSEB 5th Class Punjabi Book Solutions Chapter 12 ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 5 Punjabi Chapter 12 ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ (1st Language)

ਪਾਠ-ਅਭਿਆਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ

I. ਯਾਦ ਰੱਖਣ ਯੋਗ ਗੱਲਾਂ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ1.
‘ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾਕਵਿਤਾ ਵਿਚਲੀਆਂ ਚਾਰ-ਪੰਜ ਯਾਦ ਰੱਖਣ ਯੋਗ ਗੱਲਾਂ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ:

  1. ਸ਼ੇਰ ਜੰਗਲ ਦਾ ਰਾਜਾ ਹੈ ।
  2. ਕੁੱਕੜ ਸਵੇਰੇ-ਸਵੇਰੇ ਉਠਾਉਣ ਲਈ ਬਾਂਗ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ।
  3. ਕੁੱਤਾ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਜਾਨਵਰ ਹੈ ।
  4. ਲੂੰਬੜੀ ਚਲਾਕ ਜਾਨਵਰ ਹੈ ।
  5. ਸੱਚਾ ਮਿੱਤਰ ਉਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਔਖੇ ਸਮੇਂ ਕੰਮ ਆਵੇ ।

II. ਜ਼ਬਾਨੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਕੁੱਤਾ ਅਤੇ ਕੁੱਕੜ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਲਈ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਸਨ ?
ਉੱਤਰ:
ਲੋੜ ਪੈਣ ਤੇ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ।

PSEB 5th Class Punjabi Solutions Chapter 12 ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਰਾਤ ਨੂੰ ਕੁੱਤਾ ਕਿੱਥੇ ਲੇਟ ਗਿਆ ?
ਉੱਤਰ:
ਦਰੱਖ਼ਤ ਦੀ ਖੋੜ੍ਹ ਵਿਚ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਕੁੱਕੜ ਨੇ ਲੂੰਬੜੀ ਨੂੰ ਕੀ ਕਿਹਾ ?
ਉੱਤਰ:
ਕੁੱਕੜ ਨੇ ਲੰਬੜੀ ਦੀ ਚਲਾਕੀ ਤਾੜ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਉਸਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੁੱਖ ਹੇਠ ਸੁੱਤੇ ਉਸਦੇ ਦਰਬਾਨ ਨੂੰ ਜਗਾ ਦੇਵੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਕਵਿਤਾ ਨੂੰ ਲੈ ਵਿਚ, ਗਾਓ ।
ਉੱਤਰ:
(ਨੋਟ – ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਪੇ ਹੀ ਗਾਉਣ )

III. ਸੰਖੇਪ ਉੱਤਰ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਕੁੱਤੇ ਤੇ ਕੁੱਕੜ ਦਾ ਆਪਸ ਵਿਚ ਕੀ ਰਿਸ਼ਤਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ:
ਕੁੱਤੇ ਤੇ ਕੁੱਕੜ ਦਾ ਆਪਸ ਵਿਚ ਪੱਕੀ ਤੇ ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਸੀ ।

PSEB 5th Class Punjabi Solutions Chapter 12 ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਜੰਗਲ਼ ਵਿਚ ਰਾਤ ਨੂੰ ਕੁੱਕੜ ਕਿੱਥੇ ਸੁੱਤਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ:
ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਰਾਤ ਨੂੰ ਕੁੱਕੜ ਰੁੱਖ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਸੁੱਤਾ ਸੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਕੁੱਤੇ ਨੇ ਕੁੱਕੜ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਮਿੱਤਰਤਾ ਕਿਵੇਂ ਪੁਗਾਈ ?
ਉੱਤਰ:
ਜਦੋਂ ਲੂੰਬੜੀ ਨੇ ਮੋਟੇ ਕੁੱਕੜ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਾਹਮਣੇ ਦੇਖਿਆ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਖਾਣ ਲਈ ਉਸ ਲੂੰਬੜੀ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵਿਚ ਪਾਣੀ ਭਰ ਗਿਆ । ਉਹ ਮੋਮੋਠਗਣੀ ਬਣ ਕੇ ਉਸ (ਕੁੱਕੜ ਦੀਆਂ ਸਿਫ਼ਤਾਂ ਕਰਨ ਲੱਗੀ । ਜਦੋਂ ਉਹ ਰੁੱਖ ਵਲ ਵਧੀ, ਤਾਂ ਰੁੱਖ ਦੇ ਤਣੇ ਦੀ ਖੋੜ੍ਹ ਵਿਚੋਂ ਕੁੱਤਾ ਜਾਗ ਪਿਆ । ਉਸ ਨੇ ਲੂੰਬੜੀ ਤੇ ਝਪਟਾ ਮਾਰਿਆ ਤੇ ਲੂੰਬੜੀ ਦੌੜ ਗਈ ।

ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੁੱਤੇ ਨੇ ਕੁੱਕੜ ਨੂੰ ਲੂੰਬੜੀ ਤੋਂ ਬਚਾ ਕੇ ਉਸ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਮਿੱਤਰਤਾ ਪੁਗਾਈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਸਹੀ ਵਾਕ ਅੱਗੇ (✓) ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਾਓ :
(i) ਕੁੱਤਾ ਅਤੇ ਕੁੱਕੜ ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਕੀ ਕਰਨ · ਗਏ ਸਨ ?
ਭੋਜਨ ਦੀ ਭਾਲ ਲਈ   (  )
ਸੈਰ ਕਰਨ ਲਈ   (  )
ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਲਈ   (  )

(ii) “ਅਵਾਜ਼ ਤੇ ਮਿੱਠੀ, ਮਨਮੋਹਣੀ, ਤੂੰ ਜੰਗਲ ਦਾ ਰਾਜਾ ” ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਕਿਸ ਨੇ ਕਹੇ ?
ਕੁੱਕੜ ਨੇ   (  )
ਕੁੱਤੇ ਨੇ   (  )
ਲੂੰਬੜੀ ਨੇ   (  )
ਉੱਤਰ:
(i) ਭੋਜਨ ਦੀ ਭਾਲ ਲਈ   (  )
ਸੈਰ ਕਰਨ ਲਈ (✓)
ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਲਈ   (  )

PSEB 5th Class Punjabi Solutions Chapter 12 ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ

(ii) ਕੁੱਕੜ ਨੇ   (  )
ਕੁੱਤੇ ਨੇ   (  )
ਲੂੰਬੜੀ ਨੇ (✓)

IV. ਬਹੁਤ ਛੋਟੇ ਉੱਤਰਾਂ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ :

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
“ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ ਕਾਵਿ-ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਪਾਤਰਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ:
ਕੁੱਤਾ, ਕੁੱਕੜ ਅਤੇ ਲੂੰਬੜੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਕੁੱਤਾ ਕਿੱਥੇ ਸੁੱਤਾ ?
ਉੱਤਰ:
ਰੁੱਖ ਦੇ ਤਣੇ ਦੀ ਖੋੜ੍ਹ ਵਿਚ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਕਿਸ ਨੇ ਆੜੀ ਪੁਗਾਈ ?
ਉੱਤਰ:
ਕੁੱਤੇ ਨੇ ।

PSEB 5th Class Punjabi Solutions Chapter 12 ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਲੂੰਬੜੀ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਜਾਨਵਰ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ:
ਚਲਾਕ ।

V. ਬਹੁਵਿਕਲਪੀ/ਵਸਤੂਨਿਸ਼ਠ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
‘ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ’ ਕਵਿਤਾ ਕਿਸ ਦੀ ਲਿਖੀ ਹੋਈ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ:
ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਭੈਲਵੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਪੁਸਤਕ ਵਿਚ । ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਭੈਲਵੀ ਦੀ ਕਿਹੜੀ ਕਵਿਤਾ ਪੜ੍ਹੀ ਹੈ ।
ਜਾਂ
ਕੁੱਤਾ, ਕੁਕੜ ਤੇ ਲੂੰਬੜੀ ਕਿਸ ਕਾਵਿ-ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਪਾਤਰ ਹਨ ?
ਉੱਤਰ:
ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਹੇਠ ਲਿਖਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਕਿਹੜੀ ਕਵਿਤਾ (ਕਾਵਿ-ਕਹਾਣੀ) ਹੈ ?
ਉੱਤਰ:
ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
‘ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ’ ਪਾਠ ਕਵਿਤਾ ਹੈ ਜਾਂ ਕਹਾਣੀ ?
ਉੱਤਰ:
ਕਹਾਣੀ (✓) ।

PSEB 5th Class Punjabi Solutions Chapter 12 ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
‘ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਕਿਸੇ ਇਕ ਪਾਤਰ ਦਾ ਨਾਂ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ:
ਕੁੱਕੜ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਕੁੱਕੜ ਤੇ ਕੁੱਤੇ ਦਾ ਆਪਸ ਵਿਚ ਕੀ ਰਿਸ਼ਤਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ:
ਪੱਕੇ ਯਾਰ ਸਨ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਕੁੱਤਾ ਤੇ ਕੁੱਕੜ ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਕੀ ਕਰਨ ਗਏ ?
ਉੱਤਰ:
ਭੋਜਨ ਦੀ ਭਾਲ ਲਈ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਕੁੱਤੇ ਤੇ ਕੁੱਕੜ ਨੂੰ ਰਾਤ ਕਿੱਥੇ ਪੈ ਗਈ ?
ਉੱਤਰ:
ਜੰਗਲ ਵਿਚ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
ਕੁੱਕੜ ਕਿੱਥੇ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਸੌਂ ਗਿਆ ?
ਉੱਤਰ:
ਰੁੱਖ ਉੱਤੇ (✓) ।

PSEB 5th Class Punjabi Solutions Chapter 12 ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 10.
ਰੁੱਖ ਦੇ ਤਣੇ ਦੇ ਖਲ਼ੋ (ਖੋੜ) ਵਿਚ ਕੌਣ ਸੁੱਤਾ ? .
ਉੱਤਰ:
ਕੁੱਤਾ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 11.
ਕੁੱਕੜ ਨੇ ਸਵੇਰੇ ਉੱਠ ਕੇ ਕੀ ਕੀਤਾ ?
ਉੱਤਰ:
ਬਾਂਗ ਦਿੱਤੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 12.
ਬਾਂਗ ਸੁਣ ਕੇ ਕੌਣ ਛਾਲ ਮਾਰ ਕੇ ਆ ਗਿਆ ?
ਜਾਂ
ਮੋਮੋਠਗਣੀ ਬਣ ਕੇ ਕੌਣ ਬੋਲੀ ?
ਉੱਤਰ:
ਲੂੰਬੜੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 13.
ਲੂੰਬੜੀ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵਿਚ ਕੀ ਦੇਖ ਕੇ ਪਾਣੀ ਆ ਗਿਆ ?
ਉੱਤਰ:
ਮੋਟਾ ਕੁੱਕੜ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 14.
ਲੂੰਬੜੀ ਨੇ ਕਿਸਨੂੰ ਜੰਗਲ ਦਾ ਰਾਜਾ ਕਿਹਾ ?
ਉੱਤਰ:
ਕੁੱਕੜ ਨੂੰ (✓) ।

PSEB 5th Class Punjabi Solutions Chapter 12 ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 15.
ਲੂੰਬੜੀ ਨੇ ਕੁੱਕੜੀ ਅੱਗੇ ਕੀ ਇੱਛਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੀ ?
ਉੱਤਰ:
ਉਸਦੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੀ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 16.
ਲੂੰਬੜੀ ਕਿਹੋ ਜਿਹੀ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ:
ਚਲਾਕ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 17.
ਕੁੱਕੜ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਸੀ ?
ਉੱਤਰ:
ਸਿਆਣਾ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 18.
ਕੁੱਕੜ ਨੇ ਕੁੱਤੇ ਨੂੰ ਆਪ ਦਾ ਕੀ ਦੱਸਿਆ ?
ਉੱਤਰ:
ਦਰਬਾਨ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 19.
ਲੂੰਬੜੀ ਦੀ ਸੂਰਤ ਕਿਸ ਗੱਲ ਨੇ ਭੁਲਾ ਦਿੱਤੀ ?
ਉੱਤਰ;
ਲਾਲਚ ਨੇ (✓) ।

PSEB 5th Class Punjabi Solutions Chapter 12 ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 20.
ਕੁੱਤਾ ਕਿਸ ਉੱਤੇ ਝਪਟਿਆ ?
ਉੱਤਰ:
ਲੂੰਬੜੀ ਉੱਤੇ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 21.
ਕੁੱਤੇ ਨੇ ਕਿਸ ਨਾਲ ਮਾੜੀ ਪੁਗਾਈ ?
ਉੱਤਰ:
ਕੁੱਕੜ ਨਾਲ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 22.
‘ਅਵਾਜ਼ ਤੇਰੀ ਮਿੱਠੀ ਮਨਮੋਹਣੀ ਤੂੰ ਜੰਗਲ ਦਾ ਰਾਜਾ’ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਕਿਸ ਨੇ ਕਹੇ ?
ਉੱਤਰ:
ਲੂੰਬੜੀ ਨੇ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 23.
‘ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ’ ਕਵਿਤਾ ਕਿਸੇ ਛੰਦ ਵਿਚ ਲਿਖੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ:
ਦਵੱਈਆ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 24.
ਜੰਗਲ ਦਾ ਰਾਜਾ ਕਿਹੜਾ ਜਾਨਵਰ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ:
ਸ਼ੇਰ (✓) ।

PSEB 5th Class Punjabi Solutions Chapter 12 ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 25.
ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਜਾਨਵਰ ਕਿਹੜਾ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ:
ਕੁੱਤਾ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 26.
‘ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ’ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚੋਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੀ ਸਿੱਖਿਆ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ?
ਉੱਤਰ:
ਮਿੱਤਰ ਉਹ ਜੋ ਔਖੇ ਸਮੇਂ ਕੰਮ ਆਵੇ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 27.
ਸ਼ਬਦ ਕੋਸ਼ ਅਨੁਸਾਰ ਕਿਹੜਾ ਸ਼ਬਦ ਅੰਤ ਵਿਚ ਆਵੇਗਾ ?
ਉੱਤਰ:
ਕੇ (✓) ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 28.
ਸਤਰਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰੋ :-
ਇਕ ਕੁੱਤੇ ਤੇ ਲੂੰਬੜ ਦੀ ਸੀ ਗੂੜੀ ਪੱਕੀ ਯਾਰੀ ।
ਦੇ ਸਕਦੇ ਸਨ ਇਕ ਦੂਜੇ ਲਈ ……………….. ।
ਉੱਤਰ:
ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਪਿਆਰੀ ।

PSEB 5th Class Punjabi Solutions Chapter 12 ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 29.
ਦਿੱਤੇ ਤੁਕਾਤਾਂ ਤੋਂ ਕਾਵਿ-ਸਤਰਾਂ ਬਣਾਓ :
(ੳ) ………………………. ਯਾਰੀ ।
…………………….. ਪਿਆਰੀ ।

(ਆ) …………………. ਪਾਣੀ ।
……………………… ਰਾਣੀ ॥
ਉੱਤਰ:
(ੳ) ਇਕ ਕੁੱਤੇ ਤੇ ਕੁੱਕੜੀ ਦੀ ਗੂੜ੍ਹੀ ਪੱਕੀ ਯਾਰੀ ।
ਦੇ ਸਕਦੇ ਸਨ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਲਈ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਪਿਆਰੀ ।

(ਅ) ਮੋਟਾ ਕੁੱਕੜ ਦੇਖ ਸਾਮਣੇ ਮੂੰਹ ਵਿਚ ਭਰਿਆ ਪਾਣੀ ।
ਮੋਮਣੋ ਰਾਣੀ ਬਣ ਕੇ ਬੋਲੀ, ਫੇਰ ਲੂੰਬੜੀ ਰਾਣੀ ।

ਨੋਟ – ਕਾਵਿ-ਸਤਰਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਨ ਤੇ ਦਿੱਤੇ ਤੁਕਾਂਤਾਂ ਤੋਂ ਕਾਵਿ ਸਤਰਾਂ ਬਣਾਉਣ ਸੰਬੰਧੀ ਹੋਰ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਦੇਖੋ ਅਗਲੇ ਸਫ਼ੇ ) .

VI. ਵਿਆਕਰਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਪੱਕੀ ਦੇ ਨਾਲ “ਕੱਚੀ ਦਾ ਜੋ ਸੰਬੰਧ ਹੈ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ‘ਗੂੜ੍ਹੀ ਨਾਲ ਕਿਸ ਦਾ ਸੰਬੰਧ ਹੋਵੇਗਾ ।
(ੳ) ਕੱਚੀ.
(ਅ) ਵਿੱਕੀ
(ੲ) ਝੂਠੀ
(ਸ) ਹੋਛੀ
ਉੱਤਰ:
(ਅ) ਵਿੱਕੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਕਿਹੜਾ ਸ਼ਬਦ-ਜੋੜ ਸਹੀ ਹੈ ?
(ਉ) ਦਰਸ਼ਨ
(ਅ) ਦਰਛਨੇ
(ੲ) ਦਰਸ਼ਣ
(ਸ) ਦਰਛਣ
ਉੱਤਰ:
(ਉ) ਦਰਸ਼ਨ ।

PSEB 5th Class Punjabi Solutions Chapter 12 ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
‘ਕੁੱਕੜ ਬਹੁਤ ਸਿਆਣਾ ਹੈਸੀ, ਗਿਆ ਉਹ ਤਾੜ ਚਲਾਕੀ ਸਤਰ ਵਿਚ ਚਲਾਕੀ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਨਾਂਵ ਹੈ ? .
(ੳ) ਆਮ
(ਅ) ਖ਼ਾਸ
(ੲ) ਵਸਤਵਾਚਕ
(ਸ) ਭਾਵਵਾਚਕ ।
ਉੱਤਰ:
(ਸ) ਭਾਵਵਾਚਕ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਹੇਠਾਂ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਰਥ ਲਿਖੋ :
ਮੁਹਾਲ, ਬੇਫ਼ਿਕਰੀ, ਖੋਲ, ਮੋਮੋਠਗਣੀ, ਮਨਮੋਹਣੀ, ਸੁਲੱਖਣੀ, ਭਾਗੀਂ, ਤਾੜ, ਦਰਬਾਨ, ਸੁਰਤ, ਆੜੀ ।
ਉੱਤਰ:
ਮੁਹਾਲ – ਬਹੁਤ ਔਖਾ
ਬੇਫ਼ਿਕਰੀ – ਬੇਪ੍ਰਵਾਹੀ
ਖੋਲ – ਖੋੜ੍ਹ
ਮੋਮੋਠਗਣੀ – ਧੋਖੇਬਾਜ਼, ਮੱਕਾਰ
ਮਨਮੋਹਣੀ – ਸੁਆਦਲੀ, ਮੋਹ ਲੈਣ ਵਾਲੀ
ਸੁਲੱਖਣੀ – ਭਾਗਾਂ ਭਰੀ
ਭਾਗਾਂ – ਕਿਸਮਤ ਵਿਚ
ਤਾੜ ਗਿਆ’ – ਸਮਝ ਗਿਆਂ
ਦਰਬਾਨ – ਪਹਿਰੇਦਾਰ
ਸੁਰਤ – ਹੋਸ਼, ਸਮਝ
ਆੜੀ – ਖੇਡ ਦਾ ਸਾਥੀ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਵਿਰੋਧੀ ਸ਼ਬਦ ਲਿਖੋ :
ਰਾਤ, ਉੱਤੇ, ਮੋਟਾ, ਮਿੱਠੀ, ਨੇੜੇ, ਗੂੜੀ, ਪੱਕੀ, ਦੋਸਤ, ਚੜ੍ਹਨਾ, ਠੀਕ, ਉੱਤਰ, ਸੁੱਤਾ ।.
ਉੱਤਰ:
ਵਿਰੋਧੀ ਸ਼ਬਦ
ਰਾਤ – ਦਿਨ .
ਉੱਤੇ – ਹੇਠਾਂ
ਮੋਟਾ – ਪਤਲਾ
ਮਿੱਠੀ – ਕੌੜੀ, ਵਿੱਕੀ
ਨੇੜੇ – ਦੂਰ
ਗੂੜੀ – ਵਿੱਕੀ
ਪੱਕੀ – ਕੱਚੀ
ਦੋਸਤ – ਦੁਸ਼ਮਣ
ਚਤਨਾ – ਉੱਤਰਨਾ
ਠੀਕ – ਗ਼ਲਤ
ਉੱਤਰ – ਪ੍ਰਸ਼ਨ
ਸੁੱਤਾ – ਜਾਜਾਰਾ

PSEB 5th Class Punjabi Solutions Chapter 12 ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਵਾਕਾਂ ਦੇ ਲਿੰਗ ਬਦਲੋਂ :

  1. ਕੁੱਕੜ, ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਸੈਰ ਕਰਨ ਲਈ ਗਿਆ ।
  2. ਲੂੰਬੜੀ ਨੇ ਛਲਾਂਗ ਲਾਈ ।
  3. ਕੁੱਤਾ ਤਣੇ ਦੇ ਖੋਲ ਵਿਚ ਵੜ ਕੇ ਬੈਠ ਗਿਆ।

ਉੱਤਰ:

  1. ਕੁੱਕੜੀ ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਸੈਰ ਕਰਨ ਲਈ ਗਈ ।
  2. ਲੰਬੜ ਨੇ ਛਲਾਂਗ ਲਾਈ ।
  3. ਕੁੱਤੀ ਤਣੇ ਦੇ ਖੋਲ ਵਿਚ ਬੈਠ ਗਈ ।

VI. ਤਸਵੀਰਾਂ ਬਾਰੇ ਲਿਖਣਾ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਤਸਵੀਰਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਪੰਛੀਆਂ/ਜਾਨਵਰਾਂ ਸੰਬੰਧੀ ‘ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ ਕਾਵਿ-ਕਹਾਣੀ ਵਿਚੋਂ ਪੜ੍ਹੀ ਇਕ-ਇਕ ਗੱਲ ਲਿਖੋ :
ਉੱਤਰ:
1. ਕੁੱਕੜ
PSEB 5th Class Punjabi Solutions Chapter 12 ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ 1
ਕੁੱਕੜ ਰੁੱਖ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਸੌਂ ਗਿਆ ।

2. ਕੁੱਤਾ
PSEB 5th Class Punjabi Solutions Chapter 12 ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ 2
ਕੁੱਤਾ ਰੁੱਖ ਦੇ ਖੋੜ੍ਹ (ਖੋਲ ਵਿਚ ਵੜ ਕੇ ਸੌਂ ਗਿਆ ।

3. ਲੂੰਬੜੀ
PSEB 5th Class Punjabi Solutions Chapter 12 ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ 3
ਲੂੰਬੜੀ ਕੁੱਕੜ ਨੂੰ ਖਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ ।

4. ਰੁੱਖ ਦਾ ਖੋੜ੍ਹ (ਖੋਲ)
PSEB 5th Class Punjabi Solutions Chapter 12 ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ 4
ਰੁੱਖ ਦੇ ਤਣੇ ਵਿਚ ਇਕ ਖੋੜ੍ਹ ਸੀ ।

VII. ਕੁੱਝ ਹੋਰ ਪ੍ਰਸ਼ਨ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਅਧੂਰੀਆਂ ਸਤਰਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰੋ :
(ੳ) ਇੱਕ ਕੁੱਤੇ ਤੇ ਕੁੱਕੜ ਦੀ ਸੀ,
………………………. ।
ਉੱਤਰ:
ਇੱਕ ਕੁੱਤੇ ਤੇ ਕੁੱਕੜ ਦੀ ਸੀ,
ਗੁੜੀ, ਪੱਕੀ ਯਾਰੀ ।

(ਅ) ਇੱਕ ਵਾਰੀ ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਦੋਸਤ,
………………………. ।
ਉੱਤਰ:
ਇੱਕ ਵਾਰੀ ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਦੋਸਤ,
ਦੀ ਸੈਰ ਕਰਨ ਨੂੰ ਚੱਲੇ ।

PSEB 5th Class Punjabi Solutions Chapter 12 ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ

(ੲ) ਰਾਤ ਪਈ ’ਤੇ ਘਰ ਨੂੰ ਮੁੜਨਾ, .
………………………. ।
ਉੱਤਰ:
ਰਾਤ ਪਈ ‘ਤੇ, ਘਰ ਨੂੰ ਮੁੜਨਾ,
ਹੈ ਸੀ, ਬਹੁਤ ਮੁਹਾਲ ।

(ਸ) ਕੁੱਕੜ ਰੁੱਖ ਦੇ, ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹ ਕੇ,
………………………. ।
ਉੱਤਰ:
ਕੁੱਕੜ ਰੁੱਖ ਦੇ, ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹ ਕੇ,
ਬੇਫ਼ਿਕਰੀ ਵਿੱਚ, ਸੱਤਾ ।

(ਹ) ਰੁੱਖ-ਤਣੇ ਦੇ, ਖੋਲ ‘ਚ ਵੜ ਕੇ,
………………………. ।
ਉੱਤਰ:
ਰੁੱਖ-ਤਣੇ ਦੇ ਖੋਲ ’ਚ ਵੜ ਕੇ, .
ਲੇਟ ਗਿਆ, ਉਹ ਕੁੱਤਾ ।

(ਕ) ਸੁਬਹ-ਸਵੇਰੇ, ਉੱਠਿਆ ਕੁੱਕੜ,
………………………. ।
ਉੱਤਰ:
ਸੁਬਹ-ਸਵੇਰੇ, ਉੱਠਿਆ ਕੁੱਕੜ,
ਉੱਠ ਕੇ ਦਿੱਤੀ ਬਾਂਗ ।

(ਖ) “ਅਵਾਜ਼ ਤੇਰੀ, ਮਿੱਠੀ ਮਨਮੋਹਣੀ,
………………………. ।
ਉੱਤਰ:
‘‘ਅਵਾਜ਼ ਤੇਰੀ, ਮਿੱਠੀ ਮਨਮੋਹਣੀ,
ਤੂੰ ਜੰਗਲ ਦਾ ਰਾਜਾ ।”

PSEB 5th Class Punjabi Solutions Chapter 12 ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ

(ਗ) ਨੇੜੇ ਚੁੱਕ ਕੇ, ਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਲਾਂ, ‘
………………………. ।
ਉੱਤਰ:
ਨੇੜੇ ਚੁੱਕ ਕੇ, ਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਲਾਂ,
ਜਨਮ, ਸਫਲ ਹੋ ਜਾਵੇ ।

(ਘ) ਕੁੱਕੜ ਬਹੁਤ ਸਿਆਣਾ ਹੈ ਸੀ,
………………………. ।
ਉੱਤਰ:
ਕੁੱਕੜ ਬਹੁਤ ਸਿਆਣਾ ਹੈ ਸੀ,
ਗਿਆ ਉਹ ਤਾੜ ਚਲਾਕੀ ।

(੩) “ਠੀਕ ਕਿਹਾ ਤੂੰ, ਲੂੰਬੜੀ ਰਾਣੀ,
………………………. ।
ਉੱਤਰ:
“ਠੀਕ ਕਿਹਾ ਤੂੰ, ਲੂੰਬੜੀ ਰਾਣੀ,
ਮੈਂ ਜੰਗਲ ਦਾ, ਰਾਜਾ ।

(ਚ) ਉਹ ਜਾਗੂ, ਮੈਂ ਥੱਲੇ ਆ,
………………………. ।
ਉੱਤਰ:
ਉਹ ਜਾਗੂ, ਮੈਂ ਥੱਲੇ ਆਊਂ,
ਕਰ ਲਈਂ ਦਰਸ਼ਨ, ਰੱਜ ਕੇ ।

(ਛ) ਏਨੇ ਨੂੰ ਕੁੱਤਾ ਵੀ ਉੱਠਿਆ,
………………………. ।
ਉੱਤਰ:
ਏਨੇ ਨੂੰ ਕੁੱਤਾ ਵੀ ਉੱਠਿਆ,
ਲੈ ਕੇ ਇੱਕ ਅੰਗੜਾਈ ।

PSEB 5th Class Punjabi Solutions Chapter 12 ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ

(ਜ) ਦੇਖ ਲੂੰਬੜੀ ਝਪਟਿਆ ਕੁੱਤਾ,
………………………. ।
ਉੱਤਰ:
ਦੇਖ ਲੂੰਬੜੀ ਝਪਟਿਆ ਕੁੱਤਾ,
ਗੁੱਸੇ ਦੇ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ।

ਝ) ਖੂਬ ਪੁਗਾਈ ਆੜੀ ਉਹਨੇ,
………………………. ।
ਉੱਤਰ:
ਖੂਬ ਪੁਗਾਈ ਆੜੀ ਉਹਨੇ,
ਮਿੱਤਰ ਤਾਈਂ ਬਚਾਇਆ ।

IX. ਰਚਨਾਤਮਕ ਕਾਰਜ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਕੁੱਤੇ ਅਤੇ ਕੁੱਕੜ ਦੀ ਮਿੱਤਰਤਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿਚ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ:
(ਨੋਟ – ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਪੇ ਹੀ ਲਿਖਣ)

ਔਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਰਥ

ਯਾਰੀ – ਦੋਸਤੀ ।
ਕੱਲਮ – ਕੱਲੇ-ਇਕੱਲੇ ।
ਮੁਹਾਲ – ਔਖਾ ।
ਸੋਚ ਦੁੜਾਈ – ਸੋਚਿਆ ।
ਬੇਫ਼ਿਕਰੀ – ਬਿਨਾਂ ਫ਼ਿਕਰ ਤੋਂ ।
ਤਣੇ – ਰੁੱਖ ਦਾ ਜ਼ਮੀਨ ਤੋਂ ਉੱਪਰਲਾ ਪਰ ਟਾਹਣੀ-ਟਹਿਣੀਆਂ ਤੋਂ ਹੇਠਲਾ ਮੋਟਾ ਹਿੱਸਾ ।
ਖੋਲ – ਖੋੜਪੋਲੀ ਥਾਂ, ਵੱਡੀ ਖੁੱਡ ।
ਸੁਬਹ – ਸਵੇਰੇ ।
ਬਾਂਗ – ਕੁੱਕੜ ਦਾ ਉੱਚੀ ਬੋਲਣਾ ।
ਮੂੰਹ ਵਿਚ ਭਰਿਆ ਪਾਣੀ – ਖਾਣ ਨੂੰ ਜੀ ਕੀਤਾ ।
ਮੋਮੋਠਗਣੀ – ਮਕਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀ; ਮੂੰਹੋਂ ਪਿਆਰ ਭਰੇ ਸ਼ਬਦ ਬੋਲਣੇ, ਪਰ ਅੰਦਰੋਂ ਬੁਰਾ ਸੋਚਣ ਵਾਲੀ ।
ਮਨਮੋਹਣੀ – ਮਨ ਨੂੰ ਖਿੱਚ ਲੈਣ ਵਾਲੀ ।
ਨੇੜੇ ਚੁੱਕ ਕੇ – ਨੇੜੇ ਹੋ ਕੇ ।
ਘੜੀ – ਮੌਕਾ ।
ਸੁਲੱਖਣੀ – ਭਾਗਾਂ ਭਰੀ ।
ਭਾਗੀ – ਕਿਸਮਤ ਵਿਚ ।
ਤਾੜ – ਜਾਣ ।
ਚਲਾਕੀ – ਚਾਲ, ਧੋਖਾ ।
ਤਾਕੀ – ਖਿੜਕੀ ।
ਦਰਬਾਨ – ਪਹਿਰੇਦਾਰ ।
ਸੁਰਤ – ਹੋਸ਼, ਸਮਝ ।
ਅੰਗੜਾਈ – ਆਕੜ ਭੰਨਣਾ ।
ਖੂਬ – ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ।
ਤਾਈਂ – ਨੂੰ ।

PSEB 5th Class Punjabi Solutions Chapter 12 ਸੱਚੀ ਮਿੱਤਰਤਾ

Leave a Comment