PSEB 4th Class Punjabi Solutions Chapter 13 ਮੱਘੂ ਮਗਰਮੱਛ ਤੇ ਪੰਛੀ

Punjab State Board PSEB 4th Class Punjabi Book Solutions Chapter 13 ਮੱਘੂ ਮਗਰਮੱਛ ਤੇ ਪੰਛੀ Textbook Exercise Questions and Answers.

PSEB Solutions for Class 4 Punjabi Chapter 13 ਮੱਘੂ ਮਗਰਮੱਛ ਤੇ ਪੰਛੀ

ਪਾਠ-ਅਭਿਆਸ ਪ੍ਰਸ਼ਨ-ਉੱਤਰ

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 1.
ਚਿੜੀ ਨੇ ਮੱਧੂ ਨੂੰ ਕੀ ਕਿਹਾ ?
ਉੱਤਰ;
ਚਿੜੀ ਨੇ ਮੱਧੂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਫ਼-ਸੁਥਰਾ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤੇ ਉਸਨੂੰ ਵੀ ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਮਗਰੋਂ ਆਪਣੇ ਦੰਦ ਸਾਫ਼ ਕਰਨੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 2.
ਚਿੜੀ ਨੇ ਮੱਧੂ ਮਗਰਮੱਛ ਨੂੰ ਮੂੰਹ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਦੇ ਕੀ-ਕੀ ਲਾਭ ਦੱਸੇ ?
ਉੱਤਰ:
ਚਿੜੀ ਨੇ ਮੱਘੂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੂੰਹ ਸਾਫ਼, ਕਰਨ ਨਾਲ ਇਕ ਤਾਂ ਉਹ ਸਾਫ਼-ਸੁਥਰਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ, ਦੂਸਰਾ ਉਹ ਸੋਹਣਾ ਦਿਸੇਗਾ, ਤੀਸਰਾ ਉਸ ਕੋਲੋਂ ਬਦਬੂ ਨਹੀਂ ਆਵੇਗੀ ਤੇ ਚੌਥਾ ਉਹ ਅਰੋਗ ਰਹੇਗਾ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 3.
ਗੁਟਾਰ ਨੇ ਮੱਧੂ ਮਗਰਮੱਛ ਨੂੰ ਕੀ ਕਿਹਾ ?
ਉੱਤਰ:
ਗੁਟਾਰ ਨੇ ਮੱਧੂ ਮਗਰਮੱਛ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਦੰਦ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਪੁੱਗਣਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹੋ ਵੇਲਾ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚੁਗਣ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਉਹੋ ਹੀ ਉਸਦੋਂ ਦੰਦ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਦਾ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 4.
ਮੱਧੂ ਮਗਰਮੱਛ ਨੇ ਪੰਛੀਆਂ ਨੂੰ ਕੀ ਸਮਝਾਇਆ ?
ਉੱਤਰ:
ਮੱਘੂ ਨੇ ਪੰਛੀਆਂ ਨੂੰ ਸਮਝਾਇਆ ਕਿ ਜੇਕਰ ਉਹ ਉਸ ਦੇ ਦੰਦ ਸਾਫ਼ ਕਰਨਗੇ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਦੰਦਾਂ ਵਿਚ ਫਸਿਆ ਭੋਜਨ ਵੀ ਲੱਭੇਗਾ । ਉਸ ਦੇ ਦੰਦ ਸਾਫ਼ ਕਰਨਾ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਫ਼ਾਇਦੇ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 5.
ਮੱਘੂ ਮਗਰਮੱਛ ਨੇ ਪੰਛੀਆਂ ਨਾਲ ਕੀ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ?
ਉੱਤਰ:
ਮੱ ਮਗਰਮੱਛ ਨੇ ਪੰਛੀਆਂ ਨਾਲ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਹ ਉਸ ਦੇ ਦੰਦ ਸਾਫ਼ ਕਰਿਆ ਕਰਨਗੇ, ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣਾ ਮੂੰਹ ਖੁੱਲਾ ਹੀ ਰੱਖੇਗਾ । ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਤੋਂ ਕੋਈ ਖ਼ਤਰਾ ਨਹੀਂ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 6.
ਬੈਕਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਠੀਕ ਸ਼ਬਦ ਚੁਣ ਕੇ ਖ਼ਾਲੀ ਥਾਂਵਾਂ ਭਰੋ
(ਪਿੱਠ, ਚੁੰਝਾਂ, ਦੰਦ, ਭੋਜਨ, ਚਿੱਕੜ)
(ਉ) ਨਦੀ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨੇ ਉਹਦੇ ਮੂੰਹ ਦਾ ……… ਧੋ ਦਿੱਤਾ ।
(ਅ) ਪੰਛੀਆਂ ਨੂੰ ……….. ਦੀ ਭਾਲ ਵਿਚ ਦੂਰ-ਦੂਰ ਤਕ ਉਡਾਰੀਆਂ ਭਰਨੀਆਂ ਪੈਂਦੀਆਂ ਸਨ ।
(ਇ) ਨਿੱਕੀ ਚਿੜੀ ਮੱਘਾ ਮਗਰਮੱਛ ਦੀ। …………. ਉੱਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਕਈ ਵਾਰ ਨਦੀ ਵਿਚ ਦੂਰ-ਦੂਰ ਤਕ ਸੈਰ ਕਰ ਆਉਂਦੀ ਸੀ ।
(ਸ) ਚਿੜੀ ਉਹਦੇ ਮੂੰਹ ਵਿਚ ਵੜ ਕੇ …….. ਮਾਰਨ ਲੱਗ ਪਈ ।
(ਹ) ਪੰਛੀਆਂ ਨੇ ਭਰ-ਪੇਟ ਭੋਜਨ ਵੀ ਖਾਧਾ ਅਤੇ ਮੱਘੁ ਮਗਰਮੱਛ ਦੇ ……. ਵੀ ਸਾਫ਼ ਹੋ ਗਏ ।
ਉੱਤਰ:
(ਉ) ਨਦੀ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨੇ ਉਹਦੇ ਮੂੰਹ ਦਾ ਚਿੱਕੜ ਧੋ ਦਿੱਤਾ |
(ਅ) ਪੰਛੀਆਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿਚ ਦੂਰ-ਦੂਰ ਤਕ ਉਡਾਰੀਆਂ ਭਰਨੀਆਂ ਪੈਂਦੀਆਂ ਸਨ ।
(ਇ) ਨਿੱਕੀ ਚਿੜੀ ਮੱਘੂ ਮਗਰਮੱਛ ਦੀ ਪਿੱਠ ਉੱਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਕਈ ਵਾਰ ਨਦੀ ਵਿਚ ਦੂਰ-ਦੂਰ ਤਕ ਸੈਰ ਕਰ ਆਉਂਦੀ ਸੀ ।
(ਸ) ਚਿੜੀ ਉਹਦੇ ਮੂੰਹ ਵਿਚ ਵੜ ਕੇ ਚੁੰਝਾਂ ਮਾਰਨ ਲੱਗ ਪਈ ।
(ਹ) ਪੰਛੀਆਂ ਨੇ ਭਰ ਪੇਟ ਭੋਜਨ ਵੀ ਖਾਧਾ ਅਤੇ ਮੱਘੁ ਮਗਰਮੱਛ ਦੇ ਦੰਦ ਵੀ ਸਾਫ਼ ਹੋ ਗਏ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 7.
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦ ਕਿਸ ਨੇ, ਕਿਸ ਨੂੰ ਕਹੇ ?
(ਉ) ਸਾਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਸਾਫ਼-ਸੁਥਰੇ ਬਣ ਕੇ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦੈ । ਤੂੰ ਵੀ ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਤੋਂ ਪਿੱਛੋਂ ਮੂੰਹ ਸਾਫ਼ ਕਰਿਆ ਕਰ ।
(ਅ) ‘‘ਤੇਰਾ ਤਾਂ ਮੂੰਹ ਵੱਡਾ ਸਾਰਾ ਏ ਤੇ ਦੰਦ ਕਿੰਨੇ ਸਾਰੇ । ਏਨਾ ਕੰਮ ਮੈਂ ਇਕੱਲੀ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਰੂੰ ?”
(ਇ) “ਇਹ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਸਾਨੂੰ ਪੁੱਗਣਾ ।ਉਹੋ ਵੇਲਾ ਚੋਗਾ ਚੁਗਣ ਦਾ ਤੇ ਉਹ ਵੇਲਾ ਤੇਰੇ ਦੰਦ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਦਾ ।”
(ਸ) ‘‘ਮੇਰਾ ਪੱਕਾ ਵਾਅਦਾ ਰਿਹਾ, ਦੰਦਾਂ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਵੇਲੇ ਮੂੰਹ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਹੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰੂੰ. ।”
ਉੱਤਰ:
(ੳ) ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਚਿੜੀ ਨੇ ਮੱਧੂ ਮਗਰਮੱਛ ਨੂੰ ਕਹੇ ।
(ਆ) ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਚਿੜੀ ਨੇ ਮੱਘੁ ਮਗਰਮੱਛ ਨੂੰ ਕਹੇ ।
(ਈ) ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਗੁਟਾਰ ਨੇ ਮੱਘੂ ਮਗਰਮੱਛ ਨੂੰ ਕਹੇ ।
(ਸ) ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਮੱਘੂ ਮਗਰਮੱਛ ਨੇ ਪੰਛੀਆਂ ਨੂੰ ਕਹੇ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 8.
ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਵਾਕਾਂ ਵਿਚ ਵਰਤੋ
ਕੋਸ਼ਿਸ਼, ਸਹਾਇਤਾ, ਸਾਫ਼-ਸੁਥਰੇ, ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ, ਭਰੋਸਾ, ਬੂਥੀ, ਬਦਬੂ ।
ਉੱਤਰ:

1. ਕੋਸ਼ਿਸ਼ (ਯਤਨ) – ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ।
2. ਸਹਾਇਤਾ (ਮੱਦਦ) – ਉਸ ਨੇ ਮੇਰੀ ਔਖੇ ਵੇਲੇ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ ।
3. ਸਾਫ਼-ਸੁਥਰੇ (ਸਾਫ਼) – ਦਾਤਣ ਕਰਨ ਨਾਲ ਦੰਦ ਸਾਫ਼-ਸੁਥਰੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ।
4. ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ (ਸਿਰ ਲੈਣਾ) – ਇਹ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਹੁਣ ਤੇਰੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ ।
5. ਭਰੋਸਾ (ਯਕੀਨ) – ਮੈਨੂੰ ਤੇਰੀ ਗੱਲ ਉੱਤੇ ਪੂਰਾ ਭਰੋਸਾ ਹੈ ।
6. ਬੂਥੀ (ਮੂੰਹ)-ਕੁੱਤਾ ਬੂਥੀ ਚੁੱਕ ਕੇ ਮੇਰੀ ਵਲ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਸੀ !
7. ਬਦਬੂ (ਭੈੜੀ ਬੂ-ਗੰਦਗੀ ਦੇ ਢੇਰ ਆਲੇਦੁਆਲੇ ਵਿਚ ਬਦਬੂ ਫੈਲਾਉਂਦੇ ਹਨ ।

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 9.
ਕਿਸੇ ਮਨ-ਪਸੰਦ ਪੰਛੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਬਣਾਓ
ਉੱਤਰ:
ਨੋਟ-ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਪੇ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਯਤਨ ਕਰਨ ॥

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 10.
ਦੰਦਾਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ ?

ਉੱਤਰ:

ਪ੍ਰਸ਼ਨ 11.
‘ਦੀਵਾਲੀ ਵਿਸ਼ੇ ਉੱਤੇ ਇਕ ਲੇਖ ਲਿਖੋ ।
ਉੱਤਰ:
(ਨੋਟ-ਇਹ ਲੇਖ ਲਿਖਣ ਲਈ ਦੇਖੋ ਅਗਲੇ ਸਫ਼ਿਆਂ ਵਿਚ “ਲੇਖ-ਰਚਨਾ ਵਾਲਾ ਭਾਗ ।)